Friday 27 May 2011

Ιστορίες από το Γκέτο ~ Το Κόψιμο των Δέντρων



Ολόκληρη η παιδική μου ηλικία είναι συνυφασμένη με τα κλαδιά ενός δέντρου. Της γερασμένης ελιάς του προσφυγικού γκέτο στο οποίο κατοικούσα από το Σεπτέμβρη του 1974. Η ελιά εκείνη ήταν η πύλη σε ένα μαγικό κόσμο.

Μέσα στην οδύνη της προσφυγιάς η ελιά ήταν το καταφύγιο μου. Το θεόρατο δέντρο ήταν για τα παιδικά μου μάτια μια τεράστια αγκαλιά μέσα στην οποία μπορούσα να χαθώ και να ταξιδέψω σε κόσμους μαγικούς μακριά από την οδυνηρή πραγματικότητα.

Τα κλαδιά της γίνονταν τα κατάρτια πειρατικών πλοίων όπου μαζί με τους φίλους και τα αδέλφια μου ταξιδεύαμε σκίζοντας τα κύματα. Σπηλιές μέσα στις οποίες μπορούσα να χαθώ και να γαληνέψω...

Στις ώρες μακριά από τη στοργή των γονιών μου - και οι δύο έκαναν δυο και τρεις δουλειές για να μας αναστήσουν και ν' αναστηθούν - η ελιά τους αντικαθιστούσε. Στην αγκαλιά της χωνόμουν ώρες καθημερινά. Πολλά από τα σχολικά μαθήματα έγιναν πάνω στον κορμό της.

Εκείνη η ελιά έγινε η δασκάλα μου με ένα τρόπο ανεξιχνίαστο. Μου έμαθε χωρίς λόγια όσα πολλοί δάσκαλοι και δασκάλες απέτυχαν να μου μεταδώσουν.

Μου μαθε τα όσα ξέρω για τη ζωή του αγρότη. Για τη φροντίδα, το λεκάνισμα, το πότισμα και τον τρύγο. Για το σκαρφάλωμα και την άσκηση, για την ισορροπία στους λεπτούς της κλώνους. Για την ποιότητα της γεύσης και τη γλυκύτητα του λαδιού και των ελιών που είναι στο τραπέζι με το μόχθο το δικό μου. Για την ευγένεια και το μέτρο της αγροτικής ζωής. Για τα στοιχεία της φύσης.

Με δίδαξε για την ιερότητα της ύπαρξης. Η ελιά ήταν η εκκλησία και η πνευματική μου οδός. Κάθε χαραγή στον κορμό της, κάθε φύλλο, κάθε κλαδί ήταν μέρος του κόσμου μου. Ενός κόσμου, κοσμήματος στον οποίο υπήρχε η άνευ όρων αποδοχή της μικρής μου παρουσίας. Σε ένα κόσμο όπου μεγαλώναμε σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, εκείνη η αποδοχή ήταν ένα δώρο ανεκτίμητο.

Η ελιά μου με γείωσε στον πολιτισμό μου και την αγάπη του για την πατρίδα και μου έδωσε τα εργαλεία να καταλάβω και τους πολιτισμούς άλλων.

Χωρίς να το καταλάβω η εληά ριζωμένη στη γή μας με έμαθε να αγαπώ τον τόπο μου, τον τόπο που τη γέννησε και τη μεγάλωσε, τη γη που έγινε η πατρίδα μου. Μέσα στη σχέση εκείνη η ελιά μου με έμαθε να ξεπερνώ τα σύνορα της μικρής μου πατρίδας και να συνδέομαι με όλους εκείνους τους ιθαγενείς λαούς που βίωσαν την ίδια ιερή εμπειρία με μένα. Κατάλαβα καλύτερα τους αγώνες των ιθαγενών της Β. Αμερικής και του Αμαζονίου, αγκάλιασα τον αγώνα των Παλαιστινίων αδελφών μου που έδεναν τα σώματα τους στις ελιές της πατρίδας των μπροστά από τις μπουλντόζες των εποίκων και του ισραηλινού στρατού...

Είκοσι χρόνια μετά η ελιά μου μεταμορφώθηκε στα δέντρα ενός αλλου γκέτο στην καρδιά της παλιάς πόλης της Λευκωσίας. Τα δέντρα του γκέτο, η τρεμινθιά στην αυλή του δημοτικού σχολείου Φανερωμένης, τα πεύκα στην μεσαιωνική τάφρο ανάμεσα στην πλατεία Ελευθερίας και την πλατεία Σολωμού φιλοξενούσαν άλλα παιδιά σαν εμένα, πολίτες δεύτερης κατηγορίας, τα παιδιά των οικονομικών μεταναστών, τα παιδιά προσφύγων από χώρες και κόσμους μακρινούς.

Καθημερινά έβλεπα τους μαθητές και γείτονες μου να αναρριχώνται στα δέντρα εκείνα και αναγνώριζα στις πράξεις και τα βιώματα τους την ίδια αρχετυπική μύηση στην ιερότητα της ύπαρξης, στην ιερότητα του χώρου, στη σύνδεση με τη φιλόξενη γη της πατρίδας μου, της νέας των πατρίδας.

Τα δέντρα του τόπου μου υποδέχτηκαν τα παιδιά των μεταναστών με τον ίδιο τρόπο που είκοσι χρόνια πριν οι ελιές υποδέχτηκαν εμάς, τα παιδιά των προσφύγων. Τα δέντρα της Λευκής Οσίας άνοιξαν τις φιλόστοργες τους αγκαλιές και δέχτηκαν τον Γιώργο, το Μεχμέτ, την Αλίσα, τη Ρωξάνα, τη Σεβγκί χωρίς διακρίσεις, φιλοξενώντας και αγκαλιάζοντας τα πολύ πριν εμφανιστούν οι επαγγελματίες "προοδευτικοί προστάτες" των μεταναστών.

***

Η ιερότητα των δέντρων, η σχέση τους με τους ανθρώπους, η σύνδεση τους μαζί μας μέσα από την καλλιέργια, τη συνύπαρξη και το παιχνίδι είναι ψιλά γράμματα για την κάθε εξουσία.Η εξουσία δεν καταλαβαίνει από δέντρα. Αποκομμένη από τη φύση και την πεμπτουσία της ύπαρξης μετρά τη ζωή μόνο με το μέτρο της αλαζονίας και του κέρδους.


Η δήμαρχος Λευκωσίας Ελένη Μαύρου με μια μονοκονδυλιά έστειλε τα συνεργεία του δήμου να κόψουν δεκάδες από τα δέντρα ανάμεσα στην πλατεία Ελευθερίας και την πλατεία Σολωμού. Δεν ίδρωσε το αυτί της για την ιερότητα, την ηλικία ή τη χρήση των. Δεν την απασχόλησε στιγμή η ιστορία των, η ιστορία των χιλιάδων παιδιών που έπαιξαν στα κλαδιά τους, που απόλαυσαν τη σκιά τους.


Η ιστορία των δέντρων που είναι και η ιστορία της πόλης δε μέτρησε στιγμή στους σχεδιασμούς της. Ποιά σημασία έχουν στο κάτω κάτω λίγα δέντρα μπροστά στο τσιμεντένιο κατασκεύασμα που θα αντικαταστήσει την πλατεία;


Οι κρατούντες έχουν την ανάγκη των φετιχιστικών συμβόλων τους. Και η νεα πλατεία Ελευθερίας θα είναι η νέα κρατική και δημοτική ονείρωξη. Το σύμβολο της ευμάρειας για την αρχουσα τάξη.


Η δήμαρχος που έχει αφήσει την πόλη έρμαιο στο τοπικό και εκκλησιαστικό Κεφάλαιο, η οποία αγνόησε τη βούληση των δημοτών της για τη διαμόρφωση του χώρου του παλιού ΓΣΠ ως χώρου πρασίνου, έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τις διαμαρτυρίες και την ευαισθησία των δημοτών της. Και έστειλε τις μπουλντόζες να σφάξουν τα δένδρα της μεσαιωνικής τάφρου. Ούτε τη στοιχειώδη ευαισθησία να τα διασώσει μεταφυτεύοντας τα δεν έδειξε.

Προέχουν φαίνεται στην ημερήσια διάταξη του δήμου το τσιμέντωμα, το άππωμα και η υποταγή στις επιθυμίες των τοπικών Κεφαλαιοκρατών καθώς και οι χιλιάδες ευρώ που θα κερδίσουν σε μπίζνες με την ανάπλαση.

Όλοι οι μεγαλοκαρχαρίες που επένδυσαν στην παλιά πόλη και οι οποίοι συναγλύφονται περιμένοντας την πολεοδομική αμνηστία που θα τους χαρίσουν οι βολευτές μας και οι δημοτικές αρχές, για να απαλοιφθούν οι παρανομίες που έχουν ήδη κάνει και να προχωρήσουν και σε καινούριες.

Φαίνεται ότι η κυβερνώσα παράταξη δεν πρόκειται να σταματήσει πουθενά στα ανίερα σχέδια της για ξεπούλημα των πάντων στο Κεφάλαιο. Και στην προώθηση της έπαρσης, της αλαζονίας και του αππώματος ως τρόπο ζωής που οραματίζεται για τον τόπο.

Αυτή είναι η πρόοδος που επαγγελόσουν κυρία Μαύρου; Αυτό το όραμα για την πόλη μας;

Σήμερα το τίμημα το πληρώνουν τα δένδρα. Αύριο ποιον θα θυσιάσετε;


Σόλων Αντάρτης
~~~~~~~~~~~~



Επιπρόσθετα αναγνώσματα
-----------------------------------

1. Ιστορίες από το γκέτο ~ Πρόλογος
Από:
http://cyprusindymedia.blogspot.com/2010/11/blog-post_18.html

2. Ενισχύονται οι φωνές διαμαρτυρίας για την κοπή δέντρων στην Πλατεία Ελευθερίας
Από:
http://www.sigmalive.com/news/local/385835

3. Ποιό Κεφάλαιο θα βιάσει πρώτο την πόλη;
Από:
http://cyprusindymedia.blogspot.com/2010/07/blog-post.html

4. Φταίει ο λαός; ~ Η ιστορία του δεύτερου δημοψηφίσματος
Από:
http://cyprusindymedia.blogspot.com/2010/03/blog-post_11.html

5 comments:

  1. Συγκινήθηκα με το άρθρο, και ιδιαίτερα με τού'ν το απόσπασμα:
    "Το θεόρατο δέντρο ήταν για τα παιδικά μου μάτια μια τεράστια αγκαλιά μέσα στην οποία μπορούσα να χαθώ και να ταξιδέψω σε κόσμους μαγικούς μακριά από την οδυνηρή πραγματικότητα.

    Τα κλαδιά της γίνονταν τα κατάρτια πειρατικών πλοίων όπου μαζί με τους φίλους και τα αδέλφια μου ταξιδεύαμε σκίζοντας τα κύματα. Σπηλιές μέσα στις οποίες μπορούσα να χαθώ και να γαληνέψω..."

    Δεν ξέρω αν νέες γενεές που μεγαλώνουν τώρα με μόνο ηλεκτρονικές εικόνες και ψηφιακά "βιώματα" σε οθόνες θα έχουν κάτι ανάλογο να πούν ή και να αισθανθούν, όταν θα έχουν μεγαλώσει. Αν θα μπορούν καν να καταλάβουν τι σημαίνει το κείμενο του Σόλωνα.

    Το να ανεβαίνεις σ' ένα δένδρο που σε συγκρατεί, προστατεύει και αγκαλιάζει ενώ μετατρέπεται σε χωροχρονόπλοιο έτοιμο να σε κατεβάσει σε όποιον πλανήτη ή ιστορική περίοδο επιτάσσει η Ιερή Φαντασία, είναι πολύτιμη και αναντικατάστατη διάσταση της ολοκλήρωσης των ανθρώπων της γής μας. Οι αλιζαύρες, τα μυρμήγκια και τα πουλιά με τα οποία μοιραστήκαμε τα δένδρα των παιδικών μας χρόνων κατοικούν γιά πάντα μέσα μας. Και η συγκεκριμένη εκείνη προσωπική οντότητα του κάθε δένδρου, τόσον αληθινή αλλά και τόσον δύσκολο να την ονομάσουμε...

    ...μα πως την σφάζεις τόσον αναίσθητα κυρία Εξουσία;

    Πέτρος Ευδόκας, petros@cyprus-org.net

    ReplyDelete
  2. Γιαννης Λουκα28 May 2011 at 18:21

    ευστοχο και ομορφο! αρεσεν μου το συντακτικο "λαθος": "οι βΟλευτές". ενιξερω αν ηταν εσκεμμενο, παντως εν ετσι που πρεπει να γραφεται κανονικα. Πριν να αντικαταστησουν τα η,υ,ι,οι, με το "ι", προτερεοτητα ειναι να φυουν το "υ" που το "βουλευτες"

    ReplyDelete
  3. Γιάννη ευχαριστώ.

    Το βολευτές είναι εσκεμμένο. Πρώτη φορά άκουσα να χρησιμοποιείται ή λέξη έτσι πριν από χρόνια, από τον κουρέα στον οποίο πήγαινα να κουρευτώ όταν είχα μαλιά.

    Ο κ. Π. είναι η ενσάρκωση της θυμοσοφίας και της φιλοσοφίας των ανθρώπων του λαού μας με το αστείρευτο χιούμορ και μια αντίληψη πραγματικότητας την οποία πολλοί πολιτικοί και ακαδημαϊκοί θα ζήλευαν.

    ReplyDelete
  4. Ένας μιτσής30 May 2011 at 23:42

    Τώρα να δούμε σε πόση ώρα θα έρτει ο Γρηγόρης Ιωάννου ή ο Τριμικλινιώτης να πουν πως ο Σόλωνας Αντάρτης είναι φασίστας και αντιοικολόγος διότι διαφωνεί με το κόψιμο των δέντρων που έκανε η Ελένη Μαύρου.

    ReplyDelete
  5. Και τι θα πούν οι ερυρθροφασίστες όταν αρχίσουμε να κριτικάρουμε το "σπουδαίο" και "πανέμορφο" και σχεδόν "διεθνιστικό" αρχιτεκτονικό σχέδιο γιά την αναδιαμόρφωση της Πλατείας Ελευθερίας;

    Μαρία Συν.

    ReplyDelete