Ποίηση από την Δέσπω Πηλαβάκη
Εξώφυλλο: Ντίνα Μεταξά
"Αλλόφρονη μια Παναγιά
στους δρόμους τριγυρίζει
κι όπου γυρίσει τη ματιά
θάνατο αντικρύζει."
Απόσπασμα από το
"ΜΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑ"
- της Δέσπως Πηλαβάκη
Ενώ ο λαός μας σταδιακά βυθίζεται σε μια προσχεδιασμένη αγραμματοσύνη όπου συμβασιλεύουν η μόρφωση-παραμόρφωση και η έλλειψη Παιδείας που επιβάλλει ο σύγχρονος "πολιτισμός", εμφανίζονται άτομα που διασώζουν - ξανά και ξανά - την Πανανθρώπινη Συνείδηση που αρθρώνει έμμετρα ο Ελληνικός Λόγος.
Η "μοδέρνα" ψηφιακή μας καθημερινότητα μοιάζει να μην έχει πλέον - ούτε καν στα πονεμένα και πολύ προσωπικά περιθώρια της ύπαρξης μας - χώρο για δεκαπεντασύλλαβους, τραγουδιστές εκφράσεις, για ίαμβους και ανάπαιστους, νοήματα και στίχους. Έχουν εξοβελιστεί, φυλακιστεί αφύσικα στο Υποχθονολόγιον, στο αντιλογικό Υποσυνείδητο.
Και όμως αναδύονται. Σταράτα συγκροτούν, για όσους έχουσιν αυτί ν' ακούσουν τι μας λέει ο κάθε ομιλητής, τι γράφει ο συγγραφέας• αυθόρμητα, σχεδόν βιολογικά, με την ανάδραση ανάσας κι άρθρωσης: ο Λόγος του Λαού μας, δεμένος σε σωσίβιο.
Το ποιητικό μέτρο σήμερα προσπερνιέται, ή αγνοείται• η προσοχή του ακροατή εστιάζεται σε άλλα• στα πλείστα αυτιά είναι ανήκουστο, αόρατο, σαν να ούτε καν υπάρχει• το λεκτικονοητικό αντιληπτικό ραντάρ δεν καταγράφει καν το κύμα της ροής του. Ενώ πραγματικά, το μέτρο υποδομεί προτάσεις και ταξινομεί το σχήμα που θα λάβει η έκφραση της σκέψης μας, του αισθήματος, της κίνησης του λόγου. Αλλά όλα αυτά έχουν θαφτεί εκεί που δεν αγγίζει εύκολα η συλλογική και ατομική μας αυτοαντίληψη.
Ώσπου εμφανίζεται η Ποιήτρια. Επωμίζεται ένα ρίσκο που στην κατεχόμενη χώρα την Εποχή της Οθόνης, στην κοινωνία αιχμάλωτη από την Επικυριαχία της Εικόνας στην Εποχή του Πληκτρολόγιου ολίγοι σήμερα τολμούν: την αφύπνιση της αντίληψης του λόγου.
Την αφύπνιση μιας συγκεκριμένης αντίληψης του λόγου η οποία διεγείρεται με την αξιοποίηση μιας "ενοχλητικής" τεχνοτροπίας που δεν είναι πλέον "της μόδας" σε ομιλία και γραφή, μήπως και - μήπως! λέμε - ξυπνήσει αυτός που ομιλεί, ξυπνήσει αυτός που γράφει.
Επωμίζεται την τεχνοτροπία που διά μέσου των αιώνων υπήρξε διαχρονικά φορέας της λαϊκής σοφίας, της παιδικής μας αθωότητας• της πολύπλοκης μας, γνωστικής, καλλιεργημένης και ώριμης λογιότητας:
► "Ενοχλητική" η τεχνοτροπία, διότι γεφυρώνει την υποσυνείδητη διαδικασία δόμησης του λόγου που λαμβάνει χώρο εκεί μες τις κρυφές προλεκτικές μηχανές όπου ο λόγος σμιλεύεται έμμετρα, αξιολογείται, αναπλάθεται, λογοκρίνεται, και λαμβάνει το τελικό λεκτικό σχήμα που θα εκφραστεί με Ήχο.
► "Ενοχλητική" η τεχνοτροπία διότι φανερώνει το Υποσυνείδητο στην οθόνη του Συνειδητού, ζωγραφίζοντας το πώς ο Ήχος σμιλεύεται από το Ήθος.
► "Ενοχλητική" η τεχνοτροπία διότι φανερώνει την στενή σχέση και την διαδικασία μέσα από την οποία ο Λόγος αρθρώνεται ως λόγος.
🔵 Πρόκειται για την "ενοχλητική" τεχνοτροπία με την παραδοξική λεκτική αξία: την ομοιοκαταληξία.
Κάποτε, μέχρι και πριν δυό-τρεις γενεές, η ομοιοκαταληξία ήταν μια απόλαυση, μια δραστηριότητα που βιωνόταν ηδονικά. Παιγνιδιάρικα, ακόμη και στα πιο σοβαρά, στα πιο τρυφερά, οδυνηρά, και τραγικά σκιρτήματα του πολιτισμού μας. Ήταν μια λεκτική πράξη που ενώνοντας την καρδιά και τον νου με τα όργανα της άρθρωσης και τον Ήχο, έδινε σάρκα στον λεκτικό κλάδο του Λόγου αναδεικνύοντας την διάπλαση του Ήχου διά του Ήθους, διεγείροντας την κόρη της Θεάς Μνημοσύνης - την μνήμη - και ενδυναμώνοντας τα εργαλεία αντίληψης και έκφρασης χωρίς τα οποία δεν υπάρχει Συνείδηση. Σήμερα, η ομοιοκαταληξία φέρνει τους Έλληνες σε δύσκολη θέση γιατί είναι μια από τις τεχνοτροπίες που καθιστούν ανάγλυφη και τρισδιάστατη την συνειδητοποίηση της ριζικά καθοριστικής σημασίας του Ελληνικού Λόγου στην εθνική αυτοαντίληψη.
Ιδίως όταν ο λόγος που περιέχει έντονα συναισθηματικά νοήματα σμιλεύεται σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο στίχο - αυτό που ονομάστηκε ως "εθνικός στίχος" - η δυσφορία αυτογνωσίας που πυροδοτεί στον σύγχρονο Έλληνα είναι σχεδόν ανυπόφορη. Η ενόχληση επιβάλλει να εξουδετερωθεί αυτή η επίγνωση γλωσσικής "ελληνικότητας" γιατί από ελάχιστη απόσταση, από σχεδόν απόσταση αναπνοής αμέσως πιο πέρα προβάλλει ο Θείος Λόγος. Ο Συμπαντικός, Πανανθρώπινος, Υπεράγιος Λόγος, αυτός που διέπει αιτία και αποτέλεσμα, αναλογία και λογική, και ο οποίος στην τελευταία του έκφανση έλαβε μορφή λεκτική. Ο Ελληνικός Λόγος, ένα από τα πρώτα παρακλάδια του Θείου Λόγου, είναι ταυτόσημος με όλα τα ονομαστικά σημεία επαφής με τα Θεία: Λόγος, Αλλάχ, Ελλάς, Σέλας, Ελί, Ελοχίμ, Όλα.
🔵 Δεν είναι σύμπτωση η ταυτωνυμία Σέλας-Ελλάς-Αλλάχ-Λόγος-Όλα-Ελί-Ελόα-Ελοχίμ.
Η μυστικιστική θεώρηση του ελληνικού Λόγου (ως θεμέλιο της ελληνικής εθνικής θρησκείας, επιστήμης, κοσμολογίας και κοσμοθεώρησης) που αποτελεί την σύμπηξη της λογικής, του μέτρου, της αναλογίας, και της αιτίας (δηλαδή των θεμελιωδών παραμέτρων της επιστήμης). Εδώ υπάρχει χωρόχρονος ακόμη και για την μυστικιστική θεώρηση του Ιησού ως ενσάρκωση του Λόγου.
Όλα αυτά είναι ανυπόφορα. Δεν επιτρέπεται να αγγίζει ο στίχος τόσο βαθιά πράγματα. Γι' αυτό και πυροδοτούνται οι "μοντέρνοι" τρόποι εσωτερικής λογοκρισίας, σκοταδισμού της σκέψης, που προσπαθούν να παραμερήσουν την εθνική αυτοαντίληψη - η συνειδητοποίηση της Ελληνικής εθνικοπολιτιστικής ταυτότητας ως ηθικής ποιότητας και ιδιότητας που είναι τόσο κοντινή στον Θείο Λόγο είναι βάσανο: η ομοιοκαταληξία απαξιώνεται ως "απλοϊκή", "παιδιάστικη", "ρηχή". Δεν έχει, τάχα, την ώριμη πλοκή του ελεύθερου στίχου. Η αυτοαντίληψη σπαρταρά και τινάζεται, προσπαθεί να ξεφύγει με κάθε σοφιστία και με κάθε "ξύπνια" πρόφαση από τα ρυθμικά κτυπήματα αυτοσυνείδησης που επιφέρει με την σφύρα του μέτρου η καλλιεργημένη έμμετρη ομοιοκαταληξία.
Εδώ μιλά η Μεγάλη Θεά, η Συμπαντική Μητέρα προς την ανθρώπινη - και ποιός ακούει;
Η ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΥ
Μάνα που μαυροφόρεσες δίχως παιδί να θάψεις
και τάφο δεν σου δείξανε, ένα κερί ν ανάψεις.
Στις πλάτες σου φορτώθηκες τον πόνο της φυλής μας,
όμως και ξένοι και δικοί, επαίξανε μαζί μας.
Δίχως αποχαιρετισμό σε άφησε ο γιός σου
άψυχη, μες στο σπίτι σου εσύ και ο καημός σου!
Μισός αιώνας πέρασε, μάνα, πώς να βαστάξεις,
που ήρθαν και σου φέρανε δυό κόκκαλα να θάψεις;
- ΔΕΣΠΩ ΠΗΛΑΒΑΚΗ
Η δυσφορία είναι οξεία - εδώ επιτελείται ταρακούνημα συνειδήσεων!
ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΑ
Η Δέσπω Πηλαβάκη εργάστηκε για πολλά χρόνια σε πολλά πόστα, μεταξύ άλλων και ως διερμηνέας για τα Δικαστήρια και την Αστυνομία. Διαπρέπει για πολλά χρόνια ως αγωνίστρια, σύμμαχος και έμπιστη Σύμβουλος στον Αγώνα Αλληλεγγύης με τον Κουρδικό λαό. Και σήμερα, ως πυρπολητής καρδιών.
Πέτρος Ευδόκας, petros@cyprus-org.net
Εδώ με τον Κούρδο αγωνιστή της Ελευθερίας Τσερκέζ Κορκμάζ (Cerkez Korkmaz):
Εδώ, με τον Τσερκέζ Κορκμάζ και Φαϋζάλ Σαριγιλντίζ (Faysal Sariyildiz), που είναι εξόριστος Βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, HDP
* * *
Posts
