Ο Πόλεμος ως η Κυρίαρχη Ιμπεριαλιστική Πραγματικότητα

«Πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους.»

Ηράκλειτος, Περί Φύσεως: 53

Εισαγωγή

Ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς. Η παγκόσμια πραγματικότητα και η γεωπολιτική ανωμαλία που βιώνουμε στην ευρύτερη περιοχή μας γεμίζει με απορίες και απόγνωση. Η ανάλυση του «τι πραγματικά συμβαίνει» από γεωπολιτικούς και στρατηγικούς  αναλυτές, πολιτικούς επιστήμονες, πολιτικούς και δημοσιογράφους  δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις. Οι περισσότερες των αναλύσεων φτάνουν μέχρι το επίπεδο των «στρατηγικών συμμαχίων», της «γεωπολιτικής» και της απόκτησης των «πλουτοπαραγωγικών πόρων».  Κάπου στο υπερπέραν ο Κάρολος Μαρξ γελά και κλαίει ταυτόχρονα με την αδυναμία της ανθρωπότητας και όλων των «συγχρονων» οικονομικοπολιτικών αναλυτών οι οποίοι αρνούνται μέχρι σήμερα την επιστήμη που ο ίδιος θεμελίωσε: Την επιστήμη της Πολιτικής Οικονομίας.

Κάθε προσπάθεια ανάλυσης της πραγματικότητας η οποία αρνείται τις θεμελιώδεις αρχές του μαρξισμού για τη δράση του Κεφαλαίου, κάθε προσπάθεια που κλείνει τα μάτια στις μεθόδους και τη διαχρονική εξέλιξη του Καπιταλισμού και τις εντοιχισμένες κρίσεις στην πορεία του είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Είναι γι αυτό το λόγο που οι πλείστες αναλύσεις για το τι πραγματικά συμβαίνει μας παίρνει σε ένα ξύλινο σκεπτικό που κυριαρχούσε π.Μ (προ Μαρξ) και που αποδίδει τα πάντα σε ένα πόλεμο ισχύος μεταξύ κρατών ή σε μία διαμάχη «για τα πετρέλαια», «για τους αγωγούς», «για ζωτικό έδαφος».

Η πραγματικότητα είναι αδύνατο να κατανοηθεί αν δεν αντιληφθούμε τον τρόπο με τον οποίο το Κεφάλαιο κινείται εδώ και μερικές δεκαετίες και αν κλείσουμε τα μάτια στην ανάλυση του Λένιν ότι «Ο ιμπεριαλισμός είναι το ανώτατο στάδιο του Καπιταλισμού». (1) Επιπρόσθετα και για την πλήρη κατανόηση της κυρίαρχης ιμπεριαλιστικής πραγματικότητας χρειάζεται να λάβουμε υπόψη τη νέα αυτή φάση του Καπιταλισμού-Ιμπεριαλισμού στην οποία η καταστροφική δράση του Κεφαλαίου και ο Πόλεμος (ολοκληρωτικός, θανατηφόρος, διαρκής και αδυσώπητος) είναι η κύρια πηγή κέρδους. Η ανάλυση του Έρνεστ Μαντέλ για αυτή τη νεοκαπιταλιστική φάση είναι ένα υπερπολύτιμο εργαλείο κατανόησης της πραγματικότητας. (2)

Η άρνηση της μαρξιστικής ανάλυσης και η συνειδητή αυτοτύφλωση εκ μέρους των διαφόρων «αναλυτών» καταδικάζει την προσπάθεια κατανόησης της πραγματικότητας σε ένα βρεφονηπιακό παλιμπαιδισμό. Στην πραγματικότητα ό μαρξισμός έχει εξηγήσει τα πάντα που συμβαίνουν στον πλανήτη και γύρω μας εδώ και δεκαετίες. Οι δυτικοθρεμμένοι όμως οικονομολόγοι και πολιτικοί διανοητές επιλέγουν να κλείνουν τα μάτια και τα αυτιά τους σαν να μην υπάρχει. Μέσα από τον προσωπικό τους σκοταδισμό και ιδεοληψία προσπαθούν να «φωτίσουν» την πραγματικότητα. Η προσπάθεια τους είναι εκ των προτέρων καταδικασμένη σε αποτυχία.

Πίσω από όλα κρύβεται ο Ίωνας φιλόσοφος με την κατανόηση του χιλιάδες χρόνια πριν να είναι πιο επίκαιρη από ποτέ:

«Ο Πόλεμος είναι ο πατέρας των πάντων, ο Πόλεμος των πάντων βασιλιάς!»

Η πτώση της αξίας του Κεφαλαίου και του Κέρδους  ως προθάλαμος του τρελοκομείου

Ζούμε στην εποχή μίας διαρκώς εξελισσόμενης τεχνολογικής επανάστασης. Η νέα αυτή εποχή η οποία ξεκίνησε πριν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο περιλαμβάνει μία διαρκή, ραγδαία και με γεωμετρική πρόοδο αύξηση της δυνατότητας παραγωγής. Τα νέα μέσα που διαθέτει η τεχνολογία και τα οποία διατίθενται στη διάθεση του Κεφαλαίου αυξάνουν τη δυνατότητα παραγωγής. Ταυτόχρονα μέσω αυτής της διαδικασίας υπερπαραγωγής η θεμελιώδης αντίφαση η οποία είναι εντοιχισμένη μέσα στον Καπιταλισμό μείώνει την αξία του Κεφαλαίου και του Κέρδους.

Μέσα από την πιο πάνω διαδικασία οι μηχανές και τα εργαλεία παραγωγής τα οποία αποτελούν και τη βάση της γραμμής παραγωγής του Κεφαλαίου και κατ’ επέκταση του κέρδους χάνουν την αξία τους με δυσανάλογους ρυθμούς με το κέρδος που επιθυμούν να παράξουν. Σε πολύ σύντομα διάστημα δε καθίστανται αναλώσιμα και ξεπερασμένα. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τα ίδια τα προϊόντα τα οποία χάνουν την αγοραστική τους αξία σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Αναπόφευκτα μόνον οι πολύ υψηλά αναπτυγμένες τεχνολογικά εταιρίες μπορούν να ακολουθήσουν τον φρενήρη ρυθμό παραγωγής. Ακόμη και εκείνες όμως είναι αναγκασμένες να υποστούν την αδυσώπητη οικονομική πραγματικότητα του πλανητικού μας χωριού η οποία αφορά την μείωση της αγοραστικής δυνατότητας των εργαζομένων που είναι ένα φυσικό αποτέλεσμα της  αύξησης της παραγωγής με τεχνολογικά μέσα. Μα απλά λόγια η δυνατότητα των εργαζομένων να αγοράσουν τα προϊόντα που παράγουν μειώνεται δραστικά.

Ο συνδυασμός όλων των πιο πάνω οδηγεί στη μείωση της αξίας τόσο του Κεφαλαίου όσο και του κέρδους. Όταν ο Έρνεστ Μαντέλ έγραφε την ανάλυση του το 1967 είχε ήδη παρατηρηθεί ότι το κέρδος του Κεφαλαίου στις αναπτυγμένες βιομηχανικές χώρες ήταν μικρότερο από ότι 50, 100 και 150 χρόνια πριν. (3) Στην προσπάθεια αύξησης του κέρδους οι επιχειρήσεις προσπαθούν να μειώσουν το κόστος παραγωγής μέσω μειώσεων των μισθών ή μεταφοράς των επιχειρήσεων σε νέα μέρη με μικρότερα κόστα κάτι το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε περαιτέρω μείωση του κέρδους λόγω της μείωσης της αγοραστικής δυνατότητας των εργαζομένων-καταναλωτών. Η δε παγκόσμια αγορά οδηγείται σε ουσιαστικό κορεσμό λόγω της αδυναμίας των εργαζομένων να αγοράσουν τα προϊόντα που παράγουν.

Η αντίφαση  του καπιταλισμού οδηγεί έτσι σε διαρκείς και επαναλαμβανόμενες κρίσεις-υφέσεις τις οποίες προέβλεψε ο Μαρξ δύο αιώνες πριν και οι οποίες εμφανίζονται με μαθηματική ακρίβεια σε τακτά χρονικά διαστήματα τα οποία πλέον συμπυκνώνονται και επιταχύνονται λόγω της τεράστιας δυνατότητας παραγωγής που παρέχει η τεχνολογία.

Ο καπιταλισμός μοιάζει με τον ουροβόρο όφι ο οποίος πεινασμένος δαγκώνει την ουρά του και αρχίζει να τρώει τον ίδιο του τον εαυτό.

Η διαρκής αναζήτηση του Κεφαλαίου για το κέρδος αλλά και η βαθιά κατανόηση της λειτουργίας του συστήματος και των εντοιχισμένων σε αυτό κρίσεων οδήγησε τον Καπιταλισμό σε νέες οδούς παραγωγής κέρδους. Ο Ιμπεριαλισμός ως το ανώτατο στάδιο του Καπιταλισμού κατανόησε πλήρως την Πολιτική Οικονομία κατά Μαρξ και την αντίφαση που αυτή περιγράφει και έτσι άνοιξε την πόρτα του τρελοκομείου μεταφέροντας το βάρος του Καπιταλισμού από τη δυνατότητα παραγωγής στην απεριόριστη δυνατότητα καταστροφής που παρέχει η διαρκής βιομηχανική επανάσταση.

Ο Πόλεμος ως Κερδοφόρα Καπιταλιστική Πράξις

Η βιομηχανία του Πολέμου διαφοροποιείται θεμελιωδώς από κάθε άλλη παραγωγική διαδικασία του Κεφαλαίου. Η θεμελιώδης διαφορά της είναι ότι τα παράγωγα της στοχεύουν στην καταστροφή. Ως τέτοια δεν ακολουθούν τους συνήθεις νόμους της αγοράς, ούτε και την αντίφαση η οποία είναι θεμελιωμένη στο καπιταλιστικό σύστημα. Τα προϊόντα της βιομηχανίας Πολέμου είναι άχρηστα σε ένα κόσμο ειρηνικό ο οποίος υποτίθεται πραγματώνει τις αξίες και τους στόχους ευδαιμονίας του καπιταλιστικού συστήματος. Η ύπαρξις τους κατ’ ακρίβειαν προυποθέτει ακριβώς το αντίθετο. Την ύπαρξη του Πολέμου και της δυνατότητας καταστροφής μέσω του κάθε παραγωγικής διαδικασίας.

Ως τέτοια η βιομηχανία Πολέμου είναι σήμερα η πλέον κερδοφόρα Καπιταλιστική Πράξις στον πλανήτη. Τα ποσά που διακινούνται στην βιομηχανία είναι τεράστια. Κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα του Κεφαλαίου στον πλανήτη παράγει ψίχουλα κέρδους συγκρινόμενη με την πολεμική βιομηχανία.

Για να γίνει κατανοητό το πιο πάνω επιχείρημα αξίζει να το επισκεφτούμε μέσα από την στεγνή γλώσσα των μαθηματικών.

Στοην πιο κάτω γραφική παράσταση παρουσιάζεται ο προυπολογισμός για την άμυνα των ισχυρότερων κρατών για το 2014. Ο πίνακας παρουσιάζει τον προυπολογισμό μόνον για ένα έτος! (4)

Αξίζει να σημειωθεί η διαφορά της ηγέτιδας χώρας του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες στην παράσταση.(5)

Η γραφική παράσταση από μόνη της δεν λέει και πολλά για όσα έχουμε αναλύσει. Αν όμως σε αυτήν προσθέσουμε στοιχεία από τις παραδοσιακές δραστηριότητες του Κεφαλαίου η εικόνα ολοκληρώνεται.

Στον πιο κάτω πίνακα παρουσιάζεται η αξία των κορυφαίων δέκα εταιρικών κολοσσών του Κεφαλαίου στον κόσμο το 2015: (6)

Γίνεται εύκολα αντιληπτό στο κοινό μάτι ότι τα χρήματα που ξοδεύονται για τη βιομηχανία Πολέμου είναι υπερπολλαπλάσια των χρημάτων που επενδύονται στις παραδοσιακές εκφράσεις του. Συγκρίνοντας τα μεγέθη αντιλαμβανόμαστε ότι ολόκληρη η αξία μίας εταιρίας κολοσσού όπως η Apple με όλα τα εργοστάσια, το ανθρώπινο δυναμικό της, τις μετοχές της και τα προϊόντα της είναι κατά τι μεγαλύτερη από τα χρήματα που ξοδεύονται για ένα μόνον έτος στις ΗΠΑ για τη βιομηχανία Πολέμου!

Τίθεται έτσι αδυσώπητο το ερώτημα όπως ακριβώς το έθεσε η άγνωστη αγωνίστρια σε αντιπολεμική εκδήλωση:
«Αν ο Πόλεμος είναι βιομηχανία, πώς μπορεί να υπάρξει Ειρήνη σε ένα καπιταλιστικό κόσμο;»

Ο Πόλεμος και το τρελοκομείο είναι η κυρίαρχη  ιμπεριαλιστική επιλογή

Μέσα από το πρίσμα της παρούσας ανάλυσης είναι πλέον εύκολο να κατανοήσουμε τα κίνητρα πίσω από κάθε άλογη και παράλογη σύγκρουση στην περιοχή μας και στον πλανήτη γενικότερα. Κάθε «ειρηνευτική  επέμβαση», κάθε «εξαγωγή δημοκρατίας» από τον ιμπεριαλισμό πρέπει να ιδωθεί μέσα από το φακό της τροφοδότησης της βιομηχανίας Πολέμου με το απαραίτητο δικαιολογητικό για την ύπαρξη της.

Οι εισβολές στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, η διάλυση της Λιβύης, το πραξικόπημα των νεο-Ναζί στην Ουκρανία, ο εμφύλιος στη Συρία και η δημιουργία του ΙΣΙΣ, η επέμβαση της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη, η νέα πολεμική κατά της Ρωσίας, οι προκλήσεις εις βάρος της Κίνας και κάθε εκκολαπτόμενη περιφεριακή σύγκρουση αποκτούν νέο νόημα όταν ιδωθούν μέσα από το φακό του κέρδους του Καπιταλισμού.

Στην πραγματικότητα ο Πόλεμος και το τρελοκομείο είναι η μοναδική ιμπεριαλιστική επιλογή. Δεν υπάρχει καμία απολύτως λογική στις πιο πάνω συγκρούσεις, κανένας πλουτοπαραγωγικός πόρος, καμία γεωπολιτική ανάλυση που να εξηγεί το φρενοκομείο μέσα στο οποίο οδηγείται ο πλανήτης. Όλα γίνονται για το κέρδος που παράγει η βιομηχανία Πολέμου. Και για να μπορεί η βιομηχανία Πολέμου να παράγει κέρδος χρειάζεται να υπάρχει ο Πόλεμος ή η δυνατότητα του.

Μέσα στο φλεγόμενο τοπίο κάποιοι κάνουν χοντρές μπίζνες:
«Κατά 1% αυξήθηκαν οι παγκόσμιες εξοπλιστικές δαπάνες το 2015, φθάνοντας στο ιλιγγιώδες ποσό του 1,67 τρισ. δολαρίων, ήτοι 2,3% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μόλις 10% των παγκόσμιων εξοπλιστικών δαπανών θα επαρκούσε για την καταπολέμηση της φτώχειας, σύμφωνα με τους στόχους του ΟΗΕ για το 2030». (7)

Σε τι κόσμο ζούμε όταν το κόστος ενός και μόνον οπλικού συστήματος (το αεροσκάφος F-35 των ΗΠΑ) θα κοστίσει πέραν του 1,5 τρισεκατομμυρίων δολλαρίων; (8)

Ζούμε σε ένα απέραντο φρενοκμείο στο οποίο μας καταδικάζει ο ιμπεριαλισμός.  Ένα φρενοκομείο στο οποίο το μοναδικό ζητούμενο από τη βιομηχανία κέρδους είναι ο Πόλεμος και το ανθρώπινο κρέας το οποίο θα αλέθεται στις μυλόπετρες του.

Την πραγματικότητα αυτή την έθεσε ωμά ο στρατηγός των πεζοναυτών των ΗΠΑ και παρασημοφορημένος δύο φορές με το μετάλλιο της τιμής Smedley D. Butler (9) στο εξαιρετικό του έργο «Ο Πόλεμος είναι μία μαφιόζικη οικονομική επιχείρηση εξαπάτησης» (10):

«Ο Πόλεμος είναι μία μαφιόζικη οικονομική επιχείρηση εξαπάτησης. Ανέκαθεν ήταν. Είναι πιθανώς η παλαιότερη, με διαφορά η πιο επικερδής και σίγουρα η πλέον μοχθηρή. Είναι η μοναδική τέτοια που έχει διεθνές πεδίο δράσης. Είναι η μοναδική στην οποία τα κέρδη υπολογίζονται σε δολλάρια και οι ζημιές σε ζωές. Μία μαφιόζικη οικονομική επιχείρηση εξαπάτησης περιγράφεται καλύτερα κατά την άποψη μου ως κάτι που δεν είναι αυτό που φαίνεται στην πλειονότητα των ανθρώπων. Μόνο μία μικρή ομάδα "εκ των έσω" γνωρίζει περί τίνος πρόκειται. Διεξάγεται προς όφελος των πολύ λίγων και εις βάρος των πολλών πολλών. Μέσω του πολέμου λίγοι άνθρωποι αποκτούν τεράστιες περιουσίες"

Ποιά η θέση μας στο τρελοκομείο;

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια είναι ορθό να αναρωτηθούμε πώς η πραγματικότητα όπως την ζωγραφίσαμε εμπλέκεται, επηρεάζει και καθορίζει τα «δικά μας». Τι ακριβώς διασφαλίζει η εμπλοκή του ιμπεριαλισμού στο τρίγωνο Ελλάδα-Κύπρος-Τουρκία;

Η μοναδική εξασφάλιση και ο μοναδικός στόχος του ιμπεριαλισμού είναι η διατήρηση της αστάθειας, της αντιπαλότητας και της δυνατότητας της πολεμικής σύγκρουσης. Η διατήρηση αυτών των παραγόντων εγγυώνται τη συνέχιση της ανάγκης για πολεμικούς εξοπλισμούς και μπίζνες για τη βιομηχανία Πολέμου. Όλα όσα συμβαίνουν στην περιοχή της Μέσης Ανατολής καθορίζονται από αυτή την κυρίαρχη ιμπεριαλιστική πραγματικότητα. Ο πόλεμος δεν γίνεται για «έδαφος», «αγωγούς», «γεωπολιτική επιρροή». Ο πόλεμος διεξάγεται για χάριν του πολέμου και τον βιομηχανιών που αισχροκερδούν μέσω του. Είναι μία βιομηχανία βουτηγμένη κυριολεκτικά στο αίμα. Κάθε σύγκρουση γεννά νέα σύγκρουση και ο φάυλος αυτός κύκλος γεμίζει τα ταμεία των βιομηχανιών του πολέμου. Πίσω από κάθε πολιτική απόφαση του ιμπέριουμ η οποία οδηγεί σε νέα σύγκρουση στην περιοχή μας και τον πλανήτη κρύβονται τα αόρατα χέρια αυτής της πολεμικής βιομηχανίας. Η πολιτική εξουσία είναι στην κυριολεξία το νευρόσπαστο ανδρείκελο της άρχουσας τάξης που κινεί τις μυλόπετρες του πολέμου.

Με την πρόσφατη αναταραχή στην περιοχή μας οι κυβερνήσεις της Αιγύπτου, της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράκ, του Ιράν και όλων των εμιράτων έχουν επιδοθεί σε μία φρενήρη κούρσα εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Η Σαουδική Αραβία μάλιστα έχει ξεπεράσει ακόμη και την Ρωσία στον τομέα των στρατιωτικών δαπανών. (11)

Η κούρσα εξοπλισμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία και το ανάλογο πινάκιο φακής εξοπλισμών του Κυπριακού κράτους είναι απλώς ένας μικρόκοσμος της παγκόσμιας διάστασης των επενδύσεων του ιμπεριαλισμού στην καταστροφή.

Θα ήταν πολύ εύκολο για την υπερδύναμη που ηγείται του ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου να λύσει τις συγκρούσεις στην περιοχή μας ανάμεσα σε δύο χώρες υποτιθέμενους συμμάχους στο ΝΑΤΟ, θα ήταν απείρως πιο εύκολο να προάξει την Ειρήνη μέσα από μία δίκαιη λύση του Κυπριακού η οποία και θα διασφάλιζε την Ειρήνη και την καλή γειτονία στην περιοχή μας. Αυτό όμως θα ήταν επιζήμιο για τη βιομηχανία του Πολέμου. Η Ειρήνη δεν πληρώνει τόσο καλά όσο ο Πόλεμος. Και τα φύκια της υποτιθέμενης ανάπτυξης μετά τη «λύση» του κυπριακού δεν είναι μεταξωτές κορδέλες. Το όσο φυσικό αέριο υπάρχει στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι ψίχουλα μπροστά στα υπερκέρδη της βιομηχανίας πολέμου.

Σε αυτό το φόντο του πίνακα εντάσσεται και η διζωνική «διάλυση» της Κυπριακής δημοκρατίας και η αντικατάσταση της με ένα ρατσιστικό έκτρωμα αμφίβολης διάρκειας. Στην πραγματικότητα η προώθηση της διζωνικής από το ιμπέριουμ αποτελεί τη διασφάλιση και τη διαιώνιση της αστάθειας στην περιοχή μέσω των συνεχών προστριβών και συγκρούσεων που θα δημιουργεί ένα κράτος απάρτχαϊντ ανάμεσα σε όλες τις δυνάμεις της περιοχής. Το διζωνικό έκτρωμα είναι η υποθήκη για τη δημιουργία των πιο πάνω συνθηκών και η εγγύηση των πολεμικών συγκρούσεων που θα ακολουθήσουν. Και του αναπόφευκτου κέρδους για τη βομηχανία του πολέμου μέσα από τις κούρσες εξοπλισμών που αυτή η αστάθεια θα διαωνίζει.

Η φωνή του κομμουνιστή ποιητή Κώστα Βάρναλη είναι το σάλπισμα κατανόησης αυτής της πραγματικότητας:

«Και ζευγάρι με το βόδι άλλο μπόι κι άλλο πόδι
όργωνα στα ρέματα τ αφεντός τα στρέμματα
Και στον πόλεμο όλα για όλα κουβαλούσα πολυβόλα
να σκοτώνονται οι λαοί για τ’ αφέντη το φαΐ
για τ’ αφέντη το φαί»

Και το κάλεσμα του η μόνη οδός αντίστασης:

«Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο
αν ξυπνήσεις μονομιάς θα `ρθει ανάποδα ο ντουνιάς
θα `ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

Koίτα οι άλλοι έχουν κινήσει έχει η πλάση κοκκινίσει
άλλος ήλιος έχει βγει σ’ άλλη θάλασσα άλλη γη

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο
αν ξυπνήσεις μονομιάς θα `ρθει ανάποδα ο ντουνιάς
θα `ρθει ανάποδα ο ντουνιάς» (12)

  

Σόλων Αντάρτης ~ solon_antartis@yahoo.com

~~~~~~~~~~~~

Πηγές-Σημειώσεις

----------------------

1. «Ο ιμπεριαλισμός είναι το ανώτατο στάδιο του Καπιταλισμού», Β.Ι Λένιν

https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/imp-hsc/index.htm

2. Ernest Mandel An Introduction to Marxist Economic Theory III. Neo-capitalism. The Origins of Neo-capitalism

https://www.marxists.org/archive/mandel/1967/intromet/ch03.htm

3. «This means that in the long run the fall in the average rate of profit is inevitable, and I personally believe, contrary to the idea of quite a few Marxists, that this fall is also demonstrable in statistics, that is to say that the average rates of profit today in the big capitalist countries are much lower than they were 50, 100 or 150 years ago.»
https://www.marxists.org/archive/mandel/1967/intromet/ch02.htm#s7

4. These charts show the immensity of the US' defense budget

http://www.businessinsider.com/the-us-defense-budget-is-massive-2015-8

5. The US spends more on defense than the next seven countries combined

http://www.pgpf.org/chart-archive/0053_defense-comparison

6. Πηγή πίνακα:

http://www.statista.com/statistics/263264/top-companies-in-the-world-by-market-value/

7. Αυξήθηκαν οι δαπάνες για εξοπλισμούς το 2015

http://www.kathimerini.gr/855664/article/epikairothta/kosmos/ay3h8hkan-oi-dapanes-gia-e3oplismoys-to-2015

8. How DOD’s $1.5 Trillion F-35 Broke the Air Force

http://www.cnbc.com/2014/07/31/how-dods-15-trillion-f-35-broke-the-air-force.html

9. Η βιογραφία του Smedley Butler στην Wikipedia:
https://en.wikipedia.org/wiki/Smedley_Butler

10. Μεταφρασθέν από:

"War is a racket. It always has been. It is possibly the oldest, easily the most profitable, surely the most vicious. It is the only one international in scope. It is the only one in which the profits are reckoned in dollars and the losses in lives. A racket is best described, I believe, as something that is not what it seems to the majority of the people. Only a small 'inside' group knows what it is about. It is conducted for the benefit of the very few, at the expense of the very many. Out of war a few people make huge fortunes."

Ολόκληρο το έργο σε μορφή pdf στα αγγλικά εδώ:
https://www.ratical.org/ratville/CAH/warisaracket.pdf

11. Saudi Arabia passes Russia as world’s third biggest military spender

https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/04/05/saudi-arabia-passes-russia-as-worlds-third-biggest-military-spender/

12. Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου
http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=4433