Μαθήματα Δημοκρατίας από τα Παιδιά Ενός Δημοτικού Σχολείου στην Κύπρο

 Εισαγωγή: Το παρόν αποτελεί και την τελευταία μου πράξη ως δασκάλου στο Α’ Δημοτικό Σχολείο Παλουριώτισσας. Είναι η υλοποίηση της υπόσχεσης προς τις μαθήτριες και τους μαθητές της Στ’ τάξης του σχολείου μας. Εάν δεν γίνουμε σαν τα παιδιά δεν έχουμε κανένα μέλλον. Ήταν τιμή μου να μετέχω σε μία ζωντανή κοινωνία Ανθρώπων στην περιοχή, οι οποίοι και ανοίγουν καθημερινά την αγκαλιά τους χωρίς εκείνα που διαχωρίζουν. Το σχολείο μας ήταν και είναι μία όαση Παιδείας, διότι οι Άθρωποί του εν ο τόπος. Είναι πολύ συχνή η επίκληση από τα στόματα θεσμικών αρμοδίων της ανάγκης να ακούεται η φωνή των παιδιών. Πολύ σπάνια όμως αυτό γίνεται. Οι ακρόαση των απόψεων και εισηγήσεων των παιδιών για αυτά που τα αφορούν ή/και για ευρύτερα κοινωνικά θέματα δεν υπάρχει ως έννοια στην κοινωνία μας. Δημοσιεύω το παρόν με την σύμφωνη γνώμη των εξαίρετων συναδέλφων Μιχάλη Ολύμπιου και Χριστιάνας Σάββα για να μοιραστούμε την εμπειρία μιας τέτοιας προσπάθειας και των αποτελεσμάτων της. Οι εισηγήσεις που εμπεριέχονται στο κείμενο είναι οι εισηγήσεις των παιδιών της Στ’ τάξης του σχολείου μας τα οποία έχουν ρίζες από 14 διαφορετικές χώρες: Κύπρο, Ελλάδα, Γαλλία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ρωσσία, Ουκρανία, Γεωργία, Αίγυπτο, Ιορδανία, Συρία, Δομινικανή Δημοκρατία και Σρι-Λάνκα. Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο λήφθηκαν κατά την ημέρα δράσης ευαισθητοποίησης του κοινού για τις σπάνιες γενετικές παθήσεις.

Με αφορμή την προκήρυξη του διαγωνισμού δοκιμίου της Ελληνικής πρεσβείας με τον ευφάνταστο γενικό θεματικό τίτλο «Eλληνική Γλώσσα, Διάλογος και Δημοκρατία: Πώς μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της ειρήνης;» ήρθαμε αμέσως ως σχολική κοινότητα ενώπιον του ζητήματος της αντίφασης ανάμεσα στην σχολική μας πραγματικότητα και στην προκήρυξη ενός διαγωνισμού για ένα κειμενικό είδος που δεν απευθύνεται στο σύνολο των παιδιών. Το γεγονός αντιλήφθηκαν αργότερα και οι αρμόδιοι που μετέτρεψαν την συμμετοχή στον διαγωνισμό σε προαιρετική.

Με την εξαιρετική συνάδελφο Χριστιάνα Σάββα και την απόλυτη υποστήριξη του διευθυντή μας Μιχάλη Ολύμπιου αποφασίσουμε να προσεγγίσουμε το ζήτημα μέσα από ένα διαφορετικό φακό. Αποφασίσαμε λοιπόν να δημιουργήσουμε μία ενότητα διδασκαλίας με θέμα την Δημοκρατία η οποία να διεξάγεται διαθεματικά, εμπλέκοντας τα μαθήματα των Ελληνικών και της Ιστορίας. Μέσα στα πλαίσια αυτών των μαθημάτων τα παιδιά ερεύνησαν την πορεία εξέλιξης της αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας, τους μυθολογικούς και ιστορικούς πρωταγωνιστές της – Κόδρο, Σόλωνα, Κλεισθένη, Περικλή – αλλά και μελετήσαμε μαζί τον Επιτάφιο του Περικλή σε προσαρμογή για τα παιδιά του Δημοτικού. Δεδομένης της εμπειρίας των παιδιών μέσα από το μάθημα της Ιστορίας για την Αναγέννηση, τον Διαφωτισμό, την επανασύσταση του Δημοκρατικού πολιτεύματος και την προσωπική τους εμπειρία ως μέλη της κοινωνίας ζητήσαμε από τα παιδιά να τοποθετηθούν στο ερώτημα «Υπάρχει σήμερα Δημοκρατία;». Τα παιδιά απάντησαν καταφατικά πως «Ναι, υπάρχει», αλλά άσκησαν κριτική για τις διάφορες αδυναμίες που υπάρχουν στο σύγχρονο δημοκρατικό πολίτευμα. Το τελευταίο βήμα της ενότητάς μας ήταν να ζητήσουμε από τα παιδιά να φέρουν 8 εισηγήσεις το κάθε ένα για τρόπους με τους οποίους μπορεί να βελτιωθεί η Δημοκρατία στο νησί μας. Η ανταπόκριση ξεπέρασε κάθε προσδοκία μας και μας εξέπληξε με την ωριμότητα και την οξυδέρκεια των 12χρονων μαθητριών και μαθητών μας, Όλες οι εισηγήσεις ανεξαιρέτως καταγράφηκαν αφιλτράριστα και μπήκαν σε ένα κείμενο. Όλα τα παιδιά συμμετείχαν και όλα τα παιδιά έχουν δική τους εισήγηση στο τελικό κείμενο που προέκυψε από την καταγραφή των εισηγήσεών τους. Ακολούθησε συζήτηση στην τάξη στην οποία τα παιδιά ζήτησαν διευκρινίσεις από τους συμμαθητές και συμμαθήτριές τους, για τις εισηγήσεις, και έγινε ψηφοφορία για κάθε μία από τις προτάσεις ξεχωριστά. Οι προτάσεις που θα διαβάσετε εγκρίθηκαν ομόφωνα ή με συντριπτική πλειοψηφία. Απορρίφθηκαν από το σύνολο των παιδιών κατά πλειοψηφία τέσσερις εισηγήσεις. Την συντακτική επιμέλεια της ομαδοποίησης των προτάσεων αναλάβαμε οι εκπαιδευτικοί.

Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας τα παιδιά έκφρασαν την επιθυμία τους να σταλούν οι προτάσεις στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Πρόεδρο της Βουλής. Ζητήσαμε από τα παιδιά να ετοιμάσουν την προσφώνηση του γράμματος και χρησιμοποιήσαμε μέρος των προσφωνήσεων τριών διαφορετικών μαθητριών και μαθητών για το τελικό κείμενο. Οι τρεις εκπαιδευτικοί ετοιμάσαμε ένα εισαγωγικό σημέιωμα και τα αποστείλαμε.

Την πρότελευταία μέρα του σχολείου λάβαμε ευχαριστήριο γράμμα από την πρόεδρο της Βουλής η οποία και απευθύνθηκε με προσωπικό ύφος στα παιδιά μας και δεσμεύτηκε να προωθήσει την επιστολή τους σε όλες και όλους τους εκπροσώπους στην Βουλή.

Πιο κάτω δημοσιεύω αυτούσιο το γράμμα των παιδιών των μαθητριών και των μαθητών μας προς την πρόεδρο της Βουλής, ευχαριστώντας την και δημόσια για την ανταπόκρισή της. Υλοποιώ έτσι και την επιθυμία τους οι προτάσεις τους να φτάσουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ακροατήριο.

Πάνω από όλα όμως ευχαριστώ τα παιδιά που φωτίζουν τον δρόμο ενός άλλου μέλλοντος. Διότι εαν δεν γίνουμε σαν τα παιδιά δεν θα έχουμε μέλλον.

***

Ημερομηνία: 3η Ιουνίου 2022

 

Θέμα: Εισηγήσεις για να γίνει η Δημοκρατία της Κύπρου καλύτερη

 

Αγαπητή κυρία Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων

Είμαστε τα παιδιά της Στ’ τάξης του Α’ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας. Σας στέλνουμε αυτό το γράμμα μέσα στα πλαίσια της ενότητας των Ελληνικών μας που αφορά την Δημοκρατία. Μαθαίνοντας τα δικαιώματα του πολίτη θα θέλαμε να εκφράσουμε τις δικές μας απόψεις για να βοηθήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία και να την κάνουν καλύτερη. Στο μέλλον θα επιθυμούσαμε να ζούμε σε μια όσο πιο δημοκρατική χώρα. Γι αυτό έχουμε σκοπό να σας προβληματίσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε το ευρύτερο κοινό. Θα είμαστε ικανοποιημένοι και ευχαριστημένοι εάν λάβετε υπόψη τις παρακάτω απόψεις και τις προωθήσετε και στο Κοινοβούλιο.

Εισηγήσεις για την Διακυβέρνηση

 

Θεωρούμε ότι οι πολίτες πρέπει να συμμετέχουν στην λήψη αποφάσεων. Να μην αποφασίζει μόνον ο πρόεδρος αλλά και ο λαός.

Η Δημοκρατία πρέπει να είναι πιο άμεση. Ο λαός χρειάζεται να συμμετέχει άμεσα σε αυτά που τον ενδιαφέρουν.

Μπορεί να δημιουργηθεί κάποιος χώρος όπως η Εκκλησία του Δήμου όπου οι πολίτες να μπορούν να μοιράζονται τις ιδέες τους. Στη συνέχεια οι καλές ιδέες μπορούν να εφαρμόζονται.

Οι πολίτες θα πρέπει να μπορούν να εκφράσουν την δυσαρέσκειά τους μέσα από τρόπους που θα θεσπιστούν.

Για τα σημαντικά θέματα είναι καλό να γίνονται δημοψηφίσματα.

Οι νόμοι που ψηφίζονται να επικυρώνονται από τον λαό όπως στην αρχαία Αθήνα.

Οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται για όλους τους νόμους συνεχώς και για όλα τα θέματα που τους αφορούν άμεσα.

Οι πολιτικοί θα πρέπει να σέβονται τις απόψεις και τις αποφάσεις των πολιτών.

Νιώθουμε ότι χρειάζεται να ακούτε και τις εισηγήσεις των παιδιών.

Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει αξιοκρατία.

Όλοι οι άνθρωποι που ζουν και εργάζονται στην Κύπρο θα πρέπει να έχουν Δικαίωμα ψήφου. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει το Δικαίωμα εκπροσώπησης όλων των κοινωνικών και εθνικών ομάδων στην Κύπρο.

Οι θητείες των αξιωματούχων είναι καλό να είναι πιο σύντομες.

Οι υπουργοί θα πρέπει να ψηφίζονται και αυτοί από τον λαό.

Όλοι οι πολιτικοί θα πρέπει να τηρούν τις υποσχέσεις τους. Όταν οι πολιτικοί δεν υλοποιούν τις υποσχέσεις τους οι πολίτες θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να μπορούν να τους καθαιρέσουν.

Όλοι οι υποψήφιοι για οποιαδήποτε θέση θα πρέπει να έχουν εργαστεί για τουλάχιστον 5 χρόνια ώστε να γνωρίζουν τι είναι η βιοπάλη.

Όλοι οι εκλεγμένοι θα πρέπει να εργάζονται μόνο για την θέση που έχουν εκλεγεί.

Φασιστικά, ναζιστικά, ρατσιστικά και σεξιστικά κόμματα πρέπει να απαγορεύονται.

Οι διαφορές θα πρέπει οπωσδήποτε να λύνονται πολιτισμένα αποφεύγοντας τον πόλεμο.

Χρειάζεται η δημιουργία μιας ανεξάρτητης αρχής για τον έλεγχο των πολιτικών.

Εισηγήσεις για την βελτίωση της πολιτικής συμπεριφοράς

Θα πρέπει όλοι να μην είμαστε άπληστοι και αλαζόνες.

Είναι ορθό να είμαστε καλοί και ευγενικοί με τους συμπολίτες μας και να μάθουμε να ακούμε και να καταλαβαίνουμε ώστε να υπάρχει σεβασμός στην αντίθετη άποψη.

Επιθυμούμε να υπάρχει ελευθερία του λόγου.

Νιώθουμε ότι η δημοκρατία θα βελτιωθεί εάν υπάρχει μία τουλάχιστον υπευθυνότητα για όλους.

Επειδή ζούμε σε νησί πιστεύουμε ότι όλοι οι πολίτες χρειάζεται να γνωρίζουν κολύμπι.

Θέλουμε όλοι να γνωρίζουν τουλάχιστον τρεις γλώσσες. Έτσι θα καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλο καλύτερα.

Δεν πρέπει να υπάρχει κανενός είδους εκφοβισμός.

 

Εισηγήσεις για την Οικονομία

Η ζωή χρειάζεται να γίνει πιο φθηνή.

Τα κέρδη από τον Φυσικό Πλούτο πρέπει να μοιράζονται στους πολίτες (π.χ. τα έσοδα από το Φυσικό Αέριο)

Οι πλούσιοι είναι καλό να δίνουν μέρος των χρημάτων τους για τους φτωχούς.

Τα πλούτη του κράτους μας πρέπει να τα εκμεταλλευόμαστε ορθά. Οι φόροι χρειάζεται να μειωθούν και να χρησιμοποιούνται σωστά.

Είναι σημαντικό να παταχθεί η οικονομική διαφθορά.

Όλοι οι πολίτες πρέπει να έχουν δουλειά.

Στους μισθούς πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει αναλογικότητα. Ίδιοι μισθοί για την ίδια εργασία.

Επίσης οι γυναίκες και οι άντρες να παίρνουν τον ίδιο μισθό για την ίδια εργασία. Να μην υπάρχουν μεγάλες διαφορές στους μισθούς γενικά.

Να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά ώστε να μειωθεί η τιμή του ρεύματος.

Να υπάρχουν οικονομικά κίνητρα αναλόγως του αριθμού παιδιών στην οικογένεια.

Εισηγήσεις για την Δικαιοσύνη

Τα άτομα που κυβερνούν είναι απαραίτητο να είναι δίκαια.

Η Δικαιοσύνη πρέπει να είναι γρήγορη, όχι μετά από 10 χρόνια.

Όλοι χρειάζεται να είναι ίσοι απέναντι στον νόμο. Να μην υπάρχουν ανώτεροι με περισσότερα δικαιώματα.

Το κράτος να προστατεύει τους αδύναμους και τα παιδιά.

Οι νόμοι να είναι δίκαιοι.

Να υπάρχουν πιο αυστηροί νόμοι και ποινές για όσους καταπατούν νόμους ζωτικής σημασίας.

Ζητούμε ίσα δικαιώματα για τα άτομα με αναπηρίες.

Εισηγήσεις για την Κοινωνική Δικαιοσύνη

Επιθυμούμε περισσότερη Κοινωνική Δικαιοσύνη. Όλοι να έχουν τα απαραίτητα, όχι μόνον οι πλούσιοι.

Δεν πρέπει να απολύεται κόσμος.

Είναι απαραίτητα περισσότερα και καλύτερα κέντρα υποδοχής προσφύγων και αιτητών πολιτικού ασύλου.

Οι μετανάστες, οι πρόσφυγες και οι αιτητές πολιτικού ασύλου να προστατεύονται από τα κυκλώματα απατεώνων.

Να υπάρχει κυβερνητική φροντίδα για όσους έχουν ανάγκη.

Να γίνουν κυβερνητικές στέγες για τα άτομα με αναπηρίες.

Να κτίσει η κυβέρνηση καινούριους οικισμούς. Να μην υπάρχει κανένας άστεγος.

Να είναι δωρεάν τα τρόφιμα και τα φάρμακα σε όσους τα χρειάζονται και δεν έχουν αρκετά λεφτά. Όλοι πρέπει να έχουν φαγητό.

Εισηγήσεις για το Περιβάλλον

Πρέπει να βρεθούν λύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

Να χρησιμοποιούνται υλικά φιλικά προς το περιβάλλον σε όλους τους τομείς.

Να γίνουν κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος.

Να βρεθούν λύσεις για να μειωθεί η τροχαία κίνηση και τα καυσαέρια κυρίως τις ώρες που τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο και οι ενήλικες δουλειά και τις ώρες που σχολνούν.

Να φυτευτούν πιο πολλά δέντρα. Κάθε μήνα ο καθένας να φυτεύει ένα δέντρο.

Εισηγήσεις για την Ασφάλεια

 

Χρειαζόμαστε βελτίωση της αίσθησης ασφάλειας. Να είμαστε ασφαλείς.

Να υπάρχουν περισσότεροι αστυνομικοί κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Εισηγήσεις για την Παιδεία

Θέλουμε ίσες ευκαιρίες μόρφωσης για όλους και για τα παιδιά με αναπηρίες. ‘Ιδιες εγκαταστάσεις για όλα τα σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά.

Οι δάσκαλοι να είναι δίκαιοι.

‘Όλα τα παιδιά να ψηφίζουμε για τον πρόεδρο και το συμβούλιο του σχολείου.

Τα παιδιά αιτητές πολιτικού ασύλου πρέπει να πηγαίνουν σχολείο.

Τα σχολεία πρέπει να έχουν Πρώτες Βοήθειες και για άτομα με αναπηρίες.

Επιθυμούμε αλλαγή του ωραρίου του Δημοτικού Σχολείου μεταξύ 8:30 και 13:15.

Εισηγούμαστε τα παιδιά να φορούν ό,τι θέλουν στα σχολεία.

Να αγοραστούν καινούρια και μοντέρνα βιβλία για τις βιβλιοθήκες των σχολείων.

Με εκτίμηση

Οι μαθήτριες και οι μαθητές της Στ’ τάξης

 

(Στο γράμμα ακολούθησαν τα ονόματα όλων των παιδιών)

 

 

Σε Πειθαρχική Διότι Δεν Συνεμορφώθην Προς Τας Υποδείξεις

 Με την παρούσα επιθυμώ να ενημερώσω κάθε ενδιαφερόμενο/η ότι παραπέμπομαι σε πειθαρχική διαδικασία στην Εκπαιδευτική Υπηρεσία με τις κατηγορίες της «μη συμμόρφωσης εκτέλεσης των διδομένων εντολών και εκδιδομένων οδηγιών» και  «ενέργειας ή συμπεριφοράς που ισοδυναμούν με παράβασης οποιουδήποτε από τα καθήκοντα ή τις υποχρεώσεις εκπαιδευτικού λειτουργού». Τις κατηγορίες υπογράφει ο Υπουργός της φωτογραφίας.

 

Οι κατηγορίες αφορούν την εμφάνιση στην εργασία μου στις 8 Φεβρουαρίου 2021 χωρίς την διεκπεραίωση και προσκόμιση ρινοφαρυγγικού τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου. Μέσω οδηγιών του Υπουργού Παιδείας αποκλείστηκα από την εργασία μου μέχρι την 15 Φεβρουαρίου μέρα κατά την οποία επέστρεψα στην εργασία μου υπό καθεστώς διαμαρτυρίας και αφού πραγματοποίησα την εξέταση.

Θεωρώντας ότι τόσο το διάταγμα όσο και η εγκύκλιος ήταν αντεπιστημονικά και παράνομα, και ότι παραβίαζαν θεμελιώδη ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα, αντέδρασα σε αυτά, χρησιμοποιώντας όλα τα έννομα μέσα που είχα στην διάθεσή μου. Απορρίπτω λοιπόν και τις δύο κατηγορίες. Η ευθύνη αποκλεισμού από την εργασία μου βαραίνει το Υπουργείο.

Το Υπουργείο Παιδείας αρνήθηκε να απαντήσει σε νομική μου επιστολή η οποία είχε σταλθεί πριν από την 8^η Φεβρουαρίου και η οποία έθετε ερωτήματα για την συνταγματικότητα και ασφάλεια της εξέτασης, για την διαχείριση του γενετικού μου υλικού και για την επιστημονική επάρκεια των διενεργούντων την εξέταση. Η επιστολή παραλήφθηκε από τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου και δεν απαντήθηκε ποτέ. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο είδος εξέτασης έχει εγκαταλειφθεί προ πολλού και αντικατασταθεί με άλλην, λιγότερο παρεμβατική, μετά και από λαϊκή κατακραυγή.

Το Υπουργείο αρνήθηκε επίσης να αναγνωρίσει την εργαστηριακά επιβεβαιωμένη και ιατρικά επικυρωμένη ανοσία μου, με ανάλυση προ της 8^ης Φεβρουαρίου καθώς και ιατρικό πιστοποιητικό ανοσίας το οποίο και προσκόμισα στην εργασία μου. Το Υπουργείο Παιδείας μάλιστα δήλωσε αναρμόδιο να απαντήσει επί του θέματος και με παρέπεμψε στο Υπουργείο Υγείας. Παρά την παραδοχή αναρμοδιότητάς του εκκίνησε διαδικασία πειθαρχικής μου δίωξης. Ως νομοταγής πολίτης προσέφυγα στην Δικαιοσύνη - διεκδικώντας τα δικαιώματά μου - ενάγοντας την Κυπριακή Δημοκρατία και τους αρμόδιους Υπουργούς, για παράνομες και μη αναλογικές πράξεις εις βάρος μου οι οποίες – ανάμεσα και σε άλλα - με απέκλεισαν από την εργασία μου. Οι δίκες στις οποίες μετέχω ως ενάγοντας συνεχίζονται. Σε μία δε εξ αυτών  έχει αναγνωριστεί η εκ πρώτης όψεως ύπαρξη υπόθεσης για τα όσα αναφέρω, με την αναγνώριση της πιθανότητας δικαστικής δικαίωσης. Έχω δε δημόσια δεσμευτεί ότι σε περίπτωση δικαστικής δικαίωσης δεν επιθυμώ να λάβω προσωπικά κανένα ποσό από την όποια αποζημίωση. Εάν προκύψει αποζημίωση, θα την μοιράσω σε τρεις οργανώσεις/συνδέσμους σχετιζόμενες/ους με την εκπαίδευση και την κοινωνική αλληλεγγύη.

Θεωρώ την παραπομπή μου στην Εκπαιδευτική Υπηρεσία ως ένδειξη εκδικητικής μικρότητας εκ μέρους του αρμοδίου Υπουργού που υπογράφει τις κατηγορίες, αλλά και ασέβειας προς την Δικαιοσύνη και παρέμβασης στο έργο της εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας του κράτους, ως συμβούλου του Υπουργού. Η Νομική Υπηρεσία γνωρίζει ως αντίδικός μου την πορεία των δικών και παρά τούτο ενθαρρύνει την πειθαρχική μου δίωξη χωρίς να αναμένει το αποτέλεσμά τους. Οι πράξεις των αρχών συνιστούν κατά την άποψή μου κατάχρηση εξουσίας, παρενόχληση και προσπάθεια εκφοβισμού μου, επηρεάζοντας τόσο την εργασιακή μου πραγματικότητα όσο και την ιδιωτική μου ζωή.

Δεδομένου δε του τερματισμού πειθαρχικής δίωξης Συναδέλφου για ίδιες ή/και παρόμοιες πράξεις, με γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, αναμένω την άμεση παρέμβαση ή/και αντίδραση της ΠΟΕΔ για τον τερματισμό όλων των πειθαρχικών διώξεων όλων των Συναδέλφων για τα ίδια θέματα.

 

Σόλων Αντάρτης ~ solon_antartis@yahoo.com

~~~~~~~~~~~~