Κάνναβις και Σκλήρυνση

Η Πολλαπλή (ή Κατά Πλάκας) Σκλήρυνση και οι θεραπευτικές επιλογές με την Κάνναβη

Φίλε Πέτρο,

Η κόρη μου Έλενα είναι 25 χρονών και έχει κατά πλάκας σκλήρυνση. Ακούσαμε πως το λάδι της Κάνναβης μπορεί να την βοηθήσει. Αληθεύει; Μπορείς να μας βοηθήσεις;

Γιώργος Θ.

* * *

Γειά σου Γιώργο,

Σ' ευχαριστώ για το σημείωμα σου. Λυπούμαι πολύ που η Έλενα ταλαιπωρείται με αυτή την δύσκολη ασθένεια. Γνωρίζω πολύ καλά πόσες δυσκολίες και καθημερινούς αγώνες αυτό συνεπάγεται - της εύχομαι δύναμη και υπομονή. Και σε όλους τους αγαπημένους της που μοιράζονται αυτόν τον αγώνα.

Ήθελα να σου δώσω μια απάντηση που είναι πιο πλούσια από ένα σκέτο "Ναι" ή "Όχι" - διότι πράγματι είναι αρκετά βαθύτερο το θέμα. Η απλή απάντηση είναι "Σίγουρα ναι! η Κάνναβης δύναται να βοηθήσει." Αλλά σε ποια μορφή της Κάνναβης, σε τι δόσεις, σε ποιο θεραπευτικό πλαίσιο, με ποια προσέγγιση, με ποια ακριβώς μέθοδο μπορεί να βοηθήσει;

Με την ευκαιρία που μου δόθηκε με το γράμμα σου, συγκροτώ την απάντηση σε άρθρο για να το μοιραστούμε και με άλλους ασθενείς και συγγενείς που παλεύουν με τις ίδιες αγωνίες.

Στο άρθρο υπάρχουν πολλές πληροφορίες, ενημέρωση, παραπομπές σε επιστημονικές μελέτες, διευκρινήσεις, καθώς και ψηλάφηση του πιο καυτού ζητήματος απ' όλα: του πως ακριβώς μπορούν οι ίδιοι πάσχοντες να αξιοποιήσουν θεραπευτικά την Κάνναβη για αυτή την πάθηση.

Πέτρος Ευδόκας

* * *

Κάνναβις και Πολλαπλή (ή Κατά Πλάκας) Σκλήρυνση

Περιεχόμενα:

Εμπόδια στην Ιατρική προσέγγιση για Θεραπεία και Πρόληψη με την Κάνναβη

Θεραπεία και Πρόληψη

Η Ιατρική Κάνναβις δεν αρκεί

Που βρίσκεται η επιστήμη σήμερα με το θέμα;

Ο ρόλος της Κανναβιδιόλης (CBD)

Ποια είναι η καλύτερη προσέγγιση με τα δεδομένα που γνωρίζουμε σήμερα;

Μα τι γίνεται με τις δόσεις; Οδηγίες χρήσης.

1.

Εμπόδια στην Ιατρική προσέγγιση για Θεραπεία και Πρόληψη με την Κάνναβη

Στο πολύ απλό ερώτημα που δικαίως τίθεται πολύ συχνά από ασθενείς, φίλους και συγγενείς, δηλ. το αν η Κάνναβις έχει όφελος για τα άτομα με Σκλήρυνση, υπάρχουν εντοιχισμένα ένα σωρό θέματα και προβλήματα που ΔΕΝ έχουν λυθεί εδώ και διακόσια χρόνια. Αφορούν την σχέση σύγκρουσης αλλά και συνεργασίας μεταξύ συμβατικής ιατρικής και φυσικής ιατρικής.

Εδώ τα πράματα περιπλέκονται διότι η Κάνναβις είναι θεραπευτικό μέσον της φυσικής ιατρικής που η συμβατική ιατρική δεν το κατανοεί και πιο συχνά το πολεμά. Αλλά και πάλιν που κατόπιν πιέσεων από ασθενείς και την ευρύτερη κοινωνία, κάποτε το "ανέχεται" ή, στην καλύτερη των περιπτώσεων, προσπαθεί να το αξιοποιήσει. Έμφαση στο "προσπαθεί", διότι με τις παραμέτρους κερδοσκοπίας και αυταρχισμού που διέπουν την συμβατική ιατρική, δυστυχώς μόνο ιατροί που κινούνται έξω από αυτές τις παραμέτρους μπορούν να κατανοήσουν ή να αξιοποιήσουν ορθά την Κάνναβη. Υπάρχουν παντού τέτοιοι γιατροί και είναι θαυμάσιο το ότι σιγά-σιγά προσανατολίζονται με γνώση και με πρόθεση συνεργασίας ώστε να βοηθήσουμε από κοινού τους πάσχοντες με την Σκλήρυνση.

Εκλεκτό και θαυμάσιο παράδειγμα προς μίμησην αποτελεί ο ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Χάρβαρντ και συγγραφέας πολλών βιβλίων Lester Grinspoon, που έχει δημοσιεύσει πολύτομη επιστημονική πραγματεία για τα ψυχικά και ιατρικά οφέλη της Κάνναβης. Με αφετηρία την ψυχιατρική αλλά και δικές του προσωπικές του εμπειρίες με την Κάνναβη, δήλωσε τα εξής:

"...Μόνο αυτοί που χρησιμοποιούν την Κάνναβη μπορούν να μας διδάξουν πόσο χρήσιμη είναι". ("...Only those who actually use cannabis can teach us how useful it is").

Από το κείμενο του με τίτλο

A Cannabis Odyssey: To Smoke or Not To Smoke

by Lester Grinspoon

http://marijuana-uses.com/to-smoke-or-not-to-smoke-a-cannabis-odyssey

Αυτά λοιπόν για να ξεκαθαρίσουμε το βασικό θέμα: δυστυχώς οι γιατροί, θεραπευτές, νοσηλευτές κοκ. που ΔΕΝ γνωρίζουν από πρώτο χέρι την χρήση της Κάνναβης, δεν έχουν υπόθεση (δεν ξέρουν πως) να διδάξουν την ορθή και θεραπευτική χρήση της Κάνναβης. Ούτε για την Σκλήρυνση, ούτε και για κάποια άλλη πάθηση. Το πολύ, αν είναι καλλιεργημένα και διαβασμένα άτομα (πολύ σπάνιο σε αυτό τον κλάδο πλέον), να συμβάλουν στην ανοχή της χρήσης της, ή τουλάχιστον στην αποδοχή της.

Το σύνολο του παρόντος άρθρου προσφέρει τις βασικές συνισταμένες για μια πιο σφαιρική απάντηση στο ερώτημα αν η Κάνναβις έχει όφελος για τα άτομα με Σκλήρυνση. Αλλά για να έχει νόημα η απάντηση εδώ, παρακαλώ δείτε εδώ λίγο τα προσωπικά μου "διαπιστευτήρια", πιο κάτω στις Σημειώσεις. Περιγράφουν ένα περίπου την αφετηρία, δηλαδή το σε ποιές σφαίρες μελέτης, κλινικής πείρας και επιστημονικής κατάρτισης του γράφοντος θεμελιώνεται η παρούσα απάντηση - όπως και τα  όρια της [1].

2.

Θεραπεία και Πρόληψη

Η έννοιες "θεραπεία", "πρόληψη", κλπ. είναι συγχυσμένες εκεί στο μεταίχμιο όπου η συμβατική ιατρική αγγίζει (είτε φιλικά είτε εχθρικά) την φυσική ιατρική.

Στην συμβατική ιατρική "θεραπεία" ισούται με "καταστολή συμπτωμάτων". Αυτή η ερμηνεία έχει ιδιαίτερα μεγάλη δύναμη στην συμβατική ιατρική όταν δεν υπάρχουν φάρμακα ή εγχειρήσεις που να απευθύνονται στην ΑΙΤΙΑ μιας πάθησης. Εφ' όσον προς το παρόν η συμβατική ιατρική λέει πως ΔΕΝ κατέχει θεραπεία για την Σκλήρυνση, τότε όλα τα φάρμακα που χρησιμοποιεί σήμερα για την Σκλήρυνση επιτελούν μια κάποια καταστολή συμπτωμάτων (δηλ. απόκρυψη τους), και το επιτυγχάνουν με χημικές μεθόδους που ταυτόχρονα προκαλούν τορπιλισμό (ακρωτηριασμό ή αδρανοποίηση) του ανοσοποιητικού συστήματος, καρκίνο, έξαρση σε αυτοκτονίες, ευπάθεια σε μολύνσεις, κλπ. Αυτό θεωρείται "ενδεδειγμένη θεραπεία".

Σε σύγκριση με αυτά, η Κάνναβις είναι μια τελείως αβλαβής φυσική φαρμακευτική ουσία [2]. Έχει να προσφέρει τα εξής στον ασθενή χωρίς καθόλου ζημιογόνες παρενέργειες:

ο- Ανακούφιση διαφόρων βαθμών που κυμαίνεται από άμβλυνση ως και εξαφάνιση των συμπτωμάτων.

ο- Πρόληψη (μείωση της φθοράς που προκαλεί η πάθηση στους νευρώνες, μείωση της φλεγμονής, μείωση της παθολογικής δυσλειτουργίας του αυτοάνοσου μηχανισμού σε ψυχοσωματικό επίπεδο, έτσι ώστε η πορεία της ασθένειας αναχαιτίζεται).

ο- Θεραπεία (βελτίωση της επούλωσης των φθαρμένων νευρώνων, ανάπτυξη νέων νευρολογικών διαδρόμων για τον συντονισμό κινήσεων και άλλων λειτουργιών όπου τυχόν έχουν φθαρεί οι νευρώνες, κλπ.).

ο- Μείωση ή και εξαφάνιση της έντασης (στρες και άγχος), της αϋπνίας, ανησυχίας, θλίψης και απελπισίας που προκαλεί η πάθηση.

ο- Μείωση ή και θεραπευτική επίλυση των εσωτερικών συγκρούσεων και των συναισθημάτων που προκαλούν την πάθηση (οργή, φόβο, άγχος, τραυματισμένες μορφές αγάπης, απηγορευμένες μορφές και βιώματα του έρωτα).

ο- Αυτογνωσία.

 

Η Σκλήρυνση έχει αναγνωριστεί από την συμβατική ιατρική ως αυτοάνοση πάθηση. Αυτό σημαίνει πως ο ψυχικός παράγοντας έχει καθοριστικό χαρακτήρα, και είναι μία από τις πιο μεγάλες παθογόνες δυνάμεις που προκαλούν την ασθένεια. Όταν όλα λειτουργούν φυσιολογικά, το ανοσοποιητικό σύστημα μας προστατεύει από τις ασθένειες. Οι παθογόνες δυνάμεις όμως αλλάζουν την κατεύθυνση της δράσης του ανοσοποιητικού συστήματος και το οδηγούν να στοχεύει τους ίδιους τους ιστούς του ασθενούς φθείροντας τους νευρώνες (τα νευρικά κύτταρα) με επιθέσεις φλεγμονών. Ο ψυχικός παράγων και από μόνος του αρκεί για να πυροδοτήσει τις αυτοάνοσες παθήσεις, ή τις κυματικές κρίσεις της ασθένειας.

Η αυτογνωσία που προσφέρεται μέσω της θεραπείας με την Κάνναβη, που είναι εφικτή μόνο μέσω της Ορθής χρήσης του φυτού, προσφέρει την δυνατότητα για τον πάσχοντα:

ο- Να αντιληφθεί τις καθοριστικές προσωπικές εμπειρίες και ψυχολογικούς μηχανισμούς που δημιούργησαν την Σκλήρυνση, αυτούς δηλαδή τους μηχανισμούς που άλλαξαν την κατεύθυνση του ανοσοποιητικού συστήματος και το έστειλαν να φθείρει τους νευρώνες του ιδίου του ατόμου, αντί να προστατεύει από ασθένειες και τραυματισμούς.

ο- Να δημιουργήσει ΝΕΕΣ ψυχολογικές προσεγγίσεις προς τη ζωή, και νέους ψυχολογικούς μηχανισμούς για να χειρίζεται τις δυσκολίες της ζωής που παρακάμπτουν (ή δεν πυροδοτούν) την παθολογική δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

ο- Να εκτονώσει το ψυχοδυναμικό φορτίο που μαζεύτηκε μέσα του από το παρελθόν και που τροφοδοτεί τα συμπτώματα μες τον παρόντα χρόνο.

ο- Να απελευθερώσει τις παγιδευμένες (κατεσταλμένες) υγιείς και θεραπευτικές ψυχοσωματικές δυνάμεις και δραστηριότητες που οδηγούν σε νέα βιώματα. Αυτά, αυξάνουν την ποιότητα ζωής και παρακάμπτουν τους παθολογικούς μηχανισμούς - τα Έλευθεριακά και Ερωτικά βιώματα είναι θεραπευτικά!

Με άλλα λόγια, η Κάνναβις προσφέρει την ζητούμενη "καταστολή συμπτωμάτων", που στην συμβατική ιατρική θεωρείται θεραπεία, αλλά προσφέρει και πιο ουσιαστική πρόληψη και αντιστροφή της πάθησης, και ενδυναμώνει τους αυτοθεραπευτικούς μηχανισμούς του ατόμου που επενδύονται στην ρίζα της πάθησης, στις αιτίες γένεσης της Σκλήρυνσης.

3.

Η Ιατρική Κάνναβις δεν αρκεί

Καμία από αυτές τις θεραπείες (είτε συμβατικές είτε φυσικές) δεν πρόκειται να δώσει ουσιαστικό όφελος αν δεν αφαιρεθεί η αιτία της πάθησης ή αν δεν αφαιρεθεί το άτομο από την αιτία. Χρειάζεται δηλαδή να προστατευτεί το άτομο από τις δυνάμεις στο περιβάλλον του που μέσω διαχρονικής καταπίεσης, αδικίας, παραβίασης και κακοποίησης το έσπρωξαν να εσωτερικεύσει την δίκαιη φονική οργή και αίσθηση αδικίας και στο να την επενδύσει (άθελα του, με αόρατους και υποσυνείδητους μηχανισμούς) στο να φθείρει τους ίδιους του τους νευρώνες.

Αν δεν απομακρυνθεί το άτομο από το παθολογικό περιβάλλον θα δυσκολευτεί πολύ να αναρρώσει.

Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα της Κάνναβης σε τέτοια θεραπεία επηρεάζεται πολύ από τους εξής παράγοντες:

Πόσος είναι ο βαθμός και μορφή της Σκλήρυνσης• ο βαθμός προηγούμενης θεραπείας και πρόληψης• βαθμός ψυχοσωματικής αντίστασης (θωράκισης) του ατόμου (ή ψυχικής ευελιξίας)•  πρότερη διάρκεια της πάθησης• πρότερη χρονική διάρκεια του ψυχικού υποστρώματος της πάθησης.

Εκτός από την Κάνναβη, στο πρόγραμμα φροντίδας του ασθενούς χρειάζεται να εμπλακούν κι άλλοι παράγοντες:

Ψυχοθεραπεία και ψυχική υποστήριξη• διατροφή, γύμναση, φυσιοθεραπεία, εργοθεραπεία• προστασία από την ζέστη, από τα άλλα στοιχεία της φύσης και από την κούραση• βότανα, ομοιοπαθητικά, διατροφικά συμπληρώματα (ιδίως Βιταμίνη Δ3), κοκ.

Κάποια από αυτά κατά καιρούς και ανάλογα με τις περιστάσεις μπορεί να πρέπει να συνδυάζονται γνωστικά (με μέτρο) και με κάποιες συμβατικές θεραπείες (κορτιζόνη ή άλλα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, κλπ). Σίγουρα, αν το άτομο ήδη παίρνει κάποια τέτοια φάρμακα ΔΕΝ πρέπει να τα σταματήσει απότομα - η Κάνναβις δεν μπορεί να τα αντικαταστήσει σε μια νύκτα! Χρειάζεται να γίνουν όλα με πρόγραμμα, και συνήθως με μικρά-μικρά βήματα.

4.

Που βρίσκεται η επιστήμη σήμερα με το θέμα;

Η επιστήμη έχει αναγνωρίσει πέραν πάσης αμφιβολίας το ιατρικό όφελος της Κάνναβης για τα άτομα με Σκλήρυνση. Τρία πολύ σημαντικά στοιχεία που χρειάζεται να γνωρίζουμε:

ο- ΔΕΝ απαιτούνται υψηλές δόσεις Κάνναβης! Πολλοί ασθενείς νομίζουν ότι χρειάζονται το Κανναβινέλαιο {λάδι Κάνναβης, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο. Για πολλούς ασθενείς είναι αχρείαστο, αν έχουν ήδη πρόσβαση σε ποιοτική φυτική Κάνναβη για εισπνεόμενη χρήση. Έχουμε όμως και εξαιρετικά παραδείγματα πολύ καλής αξιοποίησης του Κανναβινέλαιου, καθώς και συνδυασμό Κανναβινέλαιου και εισπνεόμενης Κάνναβης.

ο- Οι επιστημονικές μελέτες που επιβεβαίωσαν τα ιατρικά οφέλη της Κάνναβης για τα άτομα με Σκλήρυνση αξιοποίησαν την Κάνναβη που συναντούμε στην συνήθη μορφή, στις συνήθεις δόσεις.

ο- Ήδη κυκλοφορούν στην αγορά εμπορικά φάρμακα φτιαγμένα από Κάνναβη, που συνταγογραφούνται ειδικά για την Σκλήρυνση.

Μερικά αναγνώσματα:

Smoked Cannabis Reduces Some Symptoms of Multiple Sclerosis
http://health.ucsd.edu/news/releases/Pages/2012-05-14-smoked-cannabis-reduces-symptoms-of-multiple-sclerosis.aspx

Τρέχουσες εξελίξεις - στο περιοδικό "Πολλαπλή Σκλήρυνση, Ειδήσεις Σήμερα":

NEMUS Bioscience Developing "Condition-Specific" Cannabinoid-Based Medicines
http://multiplesclerosisnewstoday.com/2015/02/09/nembus-cannabis-ms-therapy

Το εμπορικό φάρμακο που παράγεται από Κάνναβη ονομάζεται Σάτιβεξ /Sativex. Δυό λόγια για το Σάτιβεξ:

ο- Είναι πανάκριβο, και δεν έχει την αποτελεσματικότητα που διαφημίζει. Οι ασθενείς που το δοκίμασαν παραπονιούνται πως δυστυχώς η συνήθης Κάνναβις της μαύρης αγοράς τους φέρνει πιο πολλή ανακούφιση. Έχει όμως το προτέρημα να είναι καθαρό από κατάλοιπα χημικών φυτοφαρμάκων (που είναι πολύ βλαβερά τόσον για τους ασθενείς όσον και για τους υγιείς ανθρώπους). Είναι σε εισπνεόμενη μορφή (χημικό διάλυμα που χορηγείται με ψεκαστήρα) και έτσι μπορούν να το αξιοποιήσουν τα άτομα που χρειάζονται να αποφύγουν το κάπνισμα. (Φυσικά η ίδια προστασία παρέχεται και για την φυτική Κάνναβη όταν λαμβάνεται σε εισπνεόμενη μορφή με εξατμιστήρα!)

ο- Μετά από τις συνεχόμενες εκστρατείες επιστημονικής διαφώτισης του κοινού και των ασθενών από τους Φίλους της Κάνναβης, ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος εξαναγκάστηκε να παραδεχτεί επισήμως και από τηλεοράσεως ότι η Κάνναβις έχει θεραπευτική αξία για την Σκλήρυνση. (Πρόγραμμα Παύλου Μυλωνά στο κανάλι Μέγα, 3 Νοεμβρίου 2015, με φιλοξενούμενους τον Πέτρο Ευδόκα και Μάριο Κληρίδη, ιατρό). Παρ' όλα αυτά το Σάτιβεξ στην Κύπρο ΔΕΝ έχει άδεια κυκλοφορίας! Αυτή η απαγόρευση υφίσταται μόνο και μόνο για πολιτικούς λόγους που αφορούν την δαιμονοποίηση της Κάνναβης από όλες τις κυρίαρχες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις στον τόπο μας.

Η περίληψη για το Σάτιβεξ:

7 Things You Need To Know About Sativex
http://www.leafscience.com/2014/03/08/7-things-need-know-sativex

5.

Ο ρόλος της Κανναβιδιόλης (CBD)

Οι πιο πολλοί που γνωρίζουν για την Κάνναβη, ίσως γνωρίζουν κάτι για την πιο γνώριμη δραστική ουσία που περιέχει: ονομάζεται Τετραϋδροκανναβινόλη (THC), και είναι υπεύθυνη για τα πιο γνωστά από τα ψυχοδραστικά και ήπια ψυχοδηλωτικά οφέλη που παρέχει το φυτό.

Εκτός από την γνωστή THC, η Κάνναβις περιέχει και την ουσία που ονομάζεται Κανναβιδιόλη (CBD) - συν ακόμα περίπου 100 άλλες παρόμοιες ουσίες που ονομάζονται κανναβινόλες. Η CBD πρόσφατα αναδεικνύεται μέσα από πολλές επιστημονικές μελέτες ότι είναι η φορέας πολλών από των ωφελημάτων που παρέχει η Κάνναβις για τα άτομα με Σκλήρυνση.

Στην Κύπρο και σε πολλές χώρες η THC είναι παράνομη.

Η CBD είναι νόμιμη, τρώγεται ή πίνεται (συνήθως σε σταγόνες) και πωλείται σε ελαιώδη διαλύματα αρκετά φτηνά σε πολλούς τόπους.

Οι δύο ουσίες συνυπάρχουν μες στο φυτό στη φύση, και χρειάζεται να συνυπάρχουν και σε όλα τα σκευάσματα Κάνναβης για να μπορούν αυτά να παράσχουν ιατρικό όφελος.

Η συνήθης μορφή της Κάνναβης που κυκλοφορεί σε φυτική μορφή στο εμπόριο (τόσο στην μαύρη αγορά, όσον και στις Πολιτείες και Κράτη όπου η Κάνναβις είναι νόμιμη), ΔΕΝ περιέχει αρκετή CBD για να βοηθήσει επαρκώς τα άτομα με Σκλήρυνση. Με άλλα λόγια η Κάνναβις στην συνήθη μορφή είναι κάπως χρήσιμη αλλά όχι αρκετά.

Σε αυτή τη συνήθη μορφή της Κάνναβης, αν συγκρίνουμε την περιεκτικότητα της CBD με την THC, η CBD περιέχεται σε ποσότητες που κυμαίνονται από περίπου ένα δέκατο ως ένα εκατοστό της περιεκτικότητας του THC. Δεν αρκεί. Χρειάζεται ενίσχυση με CBD για να έχει πιο θετικά αποτελέσματα. (Υπάρχουν διαθέσιμοι στο εμπόριο σπόροι ποικιλιών Κάνναβης που έχουν υψηλά ποσοστά της CBD αλλά είναι πολύ σπάνιο να βρεθεί το προϊόν τους στο εμπόριο σε φυτική μορφή).

Το φάρμακο Σάτιβεξ περιέχει την CBD σε περίπου ίση ποσότητα με την THC. Είναι περίπου 2.7 mg THC συν 2.5 mg CBD, δηλ. περίπου σε αναλογία 1 προς 1. Τα mg είναι χιλιοστά του γραμμαρίου. Για αυτή την δόση δείτε την Σημείωση [3].

Οι αντιδράσεις των ασθενών που παραπονιούνται για την αποτελεσματικότητα του Σάτιβεξ φαίνεται πως επιβεβαιώνουν το ότι είναι πολύ πιθανό αυτός ο συνδυασμός να μην είναι και ο πιο κατάλληλος θεραπευτικά. Επιλέγηκε από την φαρμακευτική εταιρεία όχι για φαρμακευτικούς αλλά για πολιτικούς λόγους: η αυξημένη CBD μοιάζει να εξουδετερώνει (στέλνει πίσω στο υποσυνείδητο) το ψυχοδηλωτικό στοιχείο της Κάνναβης - δηλ. τις επιδράσεις της THC - και αυτό "βοηθά" στην αδειοδότηση του εμπορικού φαρμάκου από εχθρικούς νομοθέτες.

Οι επιστημονικές μελέτες ΔΕΝ έχουν ακόμα κατασταλάξει στο ποιός είναι ο καλύτερος συνδυασμός των ποσοστών της CBD προς THC για τους ασθενείς της Σκλήρυνσης, ούτε και έχει κατασταλάξει σε επακριβείς δόσεις. Επιπλέον, φαίνεται πως ο κάθε ασθενής, και σε κάθε διαφορετική φάση της πάθησης, ανταποκρίνεται καλύτερα σε διαφορετικούς συνδυασμούς των δύο συστατικών, και σε διαφορετικές συνολικές δόσεις. Αυτά μπορεί να διακυμαίνονται και από μέρα σε μέρα!

Συγκεράζοντας το υλικό που προκύπτει από αναφορές των ασθενών σε δημοσιεύματα και προσωπικές επαφές καθώς και σε διάφορες μελέτες, και με την συσσωρευμένη πείρα που τώρα καταγράφεται σιγά-σιγά στις νόμιμες και παράνομες Κλινικές Κάνναβης ανά τον κόσμο, φαίνεται πως ο καλύτερος συνδυασμός της THC προς CBD κυμαίνεται από 10 προς 1, μέχρι και σε 10 προς 5. Δηλαδή θέλουμε μείγματα όπου η CBD είναι περίπου ίση με ένα δέκατο της THC, ή και μισή της THC.

Όταν ο ψυχικός παράγοντας είναι πιο σημαντικός, το THC έχει πιο μεγάλο όφελος• όταν ο σωματικός παράγοντας είναι πιο σημαντικός, το CBD ωφελεί πιο πολύ.

6.

Ποια είναι η καλύτερη προσέγγιση με τα δεδομένα που γνωρίζουμε σήμερα;

Η Κάνναβις παρέχει μια ΑΣΦΑΛΗ θεραπευτική αγωγή, χωρίς ουσιαστικές παρενέργειες, και αυτό είναι αναγνωρισμένο από την βιολογική και ιατρική επιστήμη. Τα μόνα εμπόδια που υπάρχουν στη χρήση της είναι νομικά, ιδεολογικά και συμφεροντολογικά.

Άρα τι πρέπει να κάμει η ασθενής που θέλει να πάρει ανακούφιση τώρα, σήμερα, και δεν θέλει ή δεν μπορεί να περιμένει μέχρι τις επόμενες εξελίξεις στην πάλη με την νομική (Κρατική) και φαρμακοβιομηχανική (Κεφαλαιϊκή) εξουσία;

Η πιο χρήσιμες και αποδοτικές προσεγγίσεις προς το παρόν φαίνεται να είναι:

► Ή,

πρώτα χορήγηση της CBD σε σταγόνες και σε αυτό περίπου μια ή δύο ώρες αργότερα να προστίθεται μέτρια ποσότητα φυτικής Κάνναβης (είτε σε εισπνεόμενη ή καπνιζόμενη μορφή).

► Ή,

χορήγηση φαγώσιμης Κάνναβης και σταγόνες CBD ταυτόχρονα.

► Ή - για άτομα που χρησιμοποιούν το Σάτιβεξ:

χορήγηση του Σάτιβεξ και σε αυτό να προστίθεται μερικά λεπτά αργότερα μικρή ποσότητα φυτικής Κάνναβης (είτε σε εισπνεόμενη ή καπνιζόμενη μορφή).

► Ή,

χορήγηση φαγώσιμης Κάνναβης στην οποία να προστίθεται μια ή δύο ώρες αργότερα το Σάτιβεξ.

Οι λόγοι για τους οποίους προτείνονται οι πιο πάνω χρονικοί συνδυασμοί ουσιών και όχι άλλοι, αφορούν τον χρόνο που χρειάζεται η κάθε συγκεκριμένη μορφή για να απορροφηθεί και να δράσει.

Αν έχετε πρόσβαση σε βιολογική Κάνναβη - δηλ. σε Κάνναβη που καλλιεργήθηκε χωρίς να ψεκαστεί με τίποτα, αλλά και που να μην περιέχει μύκητες, μικρόβια, έντομα, παράσιτα, σκόνες, άλλες προσμίξεις - αυτή είναι η καλύτερη επιλογή!

Αν η μόνη πρόσβαση που έχετε είναι σε χασίς (ρητίνη Κάνναβης), ή σε Κανναβινέλαιο, τότε η δόση πρέπει να είναι χαμηλή. Για το χασίς ισχύουν όσα γράφονται πιο κάτω στο κεφάλαιο 7. Το Κανναβινέλαιο (φαγώσιμο σκεύασμα) είναι πολύ πιο ισχυρό απ' ό,τι αρμόζει για αυτές τις θεραπείες (ταιριάζει καλύτερα για τους καρκινοπαθείς), και χρειάζεται να διαλυθεί σε κάτι (ελαιόλαδο, ή οινόπνευμα) το οποίο να μοιραστεί σε πολύ μικρότερες δόσεις από εκείνες της αντικαρκινικής θεραπείας.

{Η ημερήσια δόση για τον καρκίνο είναι περίπου ένα γραμμάριο Κανναβινέλαιου που έχει περιεκτικότητα 60% η 80% σε THC. Αυτό το γραμμάριο θα πρέπει να διαλυθεί και να διαιρεθεί. Η βασική δόση για τα άτομα με Σκλήρυνση είναι περίπου το ένα τριαντακοστό ή εικοστό πέμπτο του γραμμαρίου Κανναβινέλαιου.}

Νομιμότητα και ευκολία πρόσβασης στις πιο πάνω επιλογές:

ο- Σάτιβεξ / Sativex: στην Κύπρο θεωρείται "ελεγχόμενο ναρκωτικό" ή και "μη αδειοδοτημένο φαρμακευτικό σκεύασμα" και χορηγείται ΜΟΝΟ και αποκλειστικά με άδεια του Υπουργού Υγείας.

ο- CBD: νόμιμη, και πουλιέται σε ελαιώδη διαλύματα αρκετά φτηνά σε πολλούς τόπους. Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλές ευκαιρίες - αν το παραγγείλετε από χώρα της ΕΕ, δεν θα χρειαστεί καν να πληρώσετε τελωνειακούς φόρους.

ο- Ψυχοδραστική Κάνναβις (περιέχει THC): στην Κύπρο είναι παράνομη. Η κάθε μορφή κατοχής, διανομής, καλλιέργειας κλπ. διώκεται. Παράλληλα όμως θεωρείται "ελεγχόμενο ναρκωτικό" και μπορεί να χορηγηθεί για ιατρικούς λόγους με άδεια του Υπουργού Υγείας. Η παράνομη ψυχοδραστική Κάνναβις είναι και η μορφή προς την οποία στρέφονται όλο και περισσότεροι πάσχοντες με την Σκλήρυνση για ανακούφιση, πρόληψη και θεραπεία.

7.

Μα τι γίνεται με τις δόσεις;

Για τις δόσεις της CBD το θέμα είναι απλό: στα νόμιμα εμπορικά σκευάσματα αναγράφεται μια προτεινόμενη δόση. Αυτή θα πρέπει να είναι η αφετηρία για τις πρώτες μια-δυο εβδομάδες χρήσης. Αργότερα, και κατ' ευχήν σε συνεννόηση με κάποιο θεραπευτή ή γιατρό που γνωρίζει καλά το θέμα, η δόση μπορεί να αυξηθεί όσο χρειάζεται. Η ουσία είναι ασφαλής• δεν υπάρχει κίνδυνος υπερβολικής δόσης. Αλλά είναι καλό να αποφεύγουμε την σπατάλη, και είναι πιο χρήσιμο η δόση της CBD να μην είναι τόσο ψηλή που να εξουδετερώνει την ψυχοδραστική δράση της THC.

Αλλά για την ψυχοδραστική μορφή της Κάνναβης που περιέχει THC τι γίνεται με τις δόσεις;

Το θέμα μέτρησης των δόσεων "μαγεύει" αυτούς που δεν έχουν πείρα στη χρήση της Κάνναβης. Εκεί είναι που μπλέκονται τα εσώρουχα με τα μπούτια των όσων γιατρών και άλλων ψευδο-επιστημόνων δεν έχουν ιδέα για την Κάνναβη, και αρχίζουν να παραμιλούν για το "μα πόσα μιλλιγκράμ;"

Οι άνθρωποι όμως που καλλιεργούν συνετά την σχέση τους με την Κάνναβη, δεν χρειάζονται και πολύ να στηριχτούν σε καταμέτρηση των μιλλιγκράμ (χιλιοστών του γραμμαρίου) ή των ποσοστών περιεκτικότητας. Οι άνθρωποι κατέχουν έξοχα εσωτερικά εργαλεία και αισθητήρια προσμέτρησης του πόσο χρειάζονται, και μετά από μερικά βιώματα Ορθής Χρήσης μπορούν να ασκήσουν αυτά τα υποκειμενικά εργαλεία με πολύ καλύτερη ακρίβεια από τις "αντικειμενικές μετρήσεις". Αυτά τα προσωπικά εργαλεία, όταν καλλιεργηθούν σε αποδεκτικό και θεραπευτικό κλίμα, είναι πολύ καλύτερα, και επιστημονικώς πιο επακριβή από τις μετρήσεις σε μίλλιγκραμ.

Και για να μην νομίζετε πως αυτό είναι τάχα "μπακαλίστικο" και "μη-επιστημονικό", ακόμα και η εταιρεία που παράγει το Σάτιβεξ αυτό λέει να κάμει ο ασθενής. Ξεκινά με το ότι η συνολική δοσολογία μπορεί να είναι "κάπου μεταξύ της ελάχιστης δόσης και δώδεκα τέτοιες" δόσεις. Και λέει: "Συνεχίστε να αυξάνετε την δόση μέχρι να βρείτε αυτήν που σας ταιριάζει"! [4].

Για αυτό λέμε και επαναλαμβάνουμε πως και οι ασθενείς και οι ιατροί, νοσηλευτές και φαρμακοποιοί χρειάζονται εκπαίδευση στην θεωρία και πρακτική της Ορθής Χρήσης της Κάνναβης τόσον για Ιατρικούς όσον και για προσωπικούς ή θρησκευτικούς ~ προσωπικούς στόχους. Αυτό που μας δίδαξε ο καθηγητής Lester Grinspoon για τα ψυχικά και ιατρικά οφέλη της Κάνναβης ισχύει και θα συνεχίσει να ισχύει μέχρι να αλλάξει από ρίζας η δομή ολόκληρης της Ιατρικής επιστήμης (δηλ. οι αυταπόδεικτες αλήθειες δεν θα χρειάζονται διαρκώς επανάληψη για τους κουφιοκεφαλάκηδες και αδιάβαστους εξουσιαστές):

"...Μόνο αυτοί που χρησιμοποιούν την Κάνναβη μπορούν να μας διδάξουν πόσο χρήσιμη είναι".

Οδηγίες

ο- Για τα άτομα που έχουν πείρα στην Ορθή Χρήση της Κάνναβης [5]:

α. Αναγνωρίστε το πόση είναι η Ελάχιστη δόση στην οποία αρχίζει η Κάνναβις να παρέχει τις πρώτες μεταβολές στην Συνείδηση. Εκεί που φέρνει εμβάθυνση, διεύρυνση, και ανύψωση της Συνείδησης. Στη γλώσσα του Χάρτη των Ψυχοδηλωτικών εμπειριών, η Ελάχιστη δόση μας φέρνει κάπου μεταξύ της Πρώτης και της Δεύτερης Φάσης (Bardo). Δεν χρειάζεται να μπούμε για καλά στην Δεύτερη Φάση, συνήθως στο μεταίχμιο μεταξύ των δύο αρκεί [6].

β. Δώστε 10-15 λεπτά να δράσει εκείνη η δόση. Αν δεν έχει προσφέρει αρκετή ανακούφιση, δίνουμε αύξηση. Κάθε φορά που αυξάνουμε την δόση αφήνουμε λίγο χρόνο να δράσει το φυτό μέσα μας. Μετά από μερικές φορές - ίσως και από την πρώτη λήψη - θα βρεθεί επακριβώς πόση είναι η δόση που  χρειάζεται σήμερα, τώρα. (Τα 10-15 λεπτά αναφέρονται στην καπνιζόμενη ή εισπνεόμενη χορήγηση. Αν η Κάνναβις ήταν φαγώσιμη, τα αποτελέσματα μπορούν να κριθούν περίπου μιάμιση με δυόμιση ώρες μετά την χορήγηση. Αυτό το διάστημα συντομεύει όταν οι λήψεις είναι επαναλαμβανόμενες σε σταθερά διαστήματα.)

ο- Για τα άτομα που δεν έχουν πείρα ή γνώση της Ορθής Χρήσης:

α. Μελετήστε το Μικρό Εγχειρίδιο με τίτλο "Η Ορθή χρήση της Κάνναβης" - παραπομπή στη Σημείωση [5], πιο κάτω. Μελετήστε τις εικόνες στη Σημείωση [6]. Αν έχετε κάποιο έμπειρο Ψυχοναύτη (άτομο που γνωρίζει την Ορθή Χρήση) για να σας προσφέρει υποστήριξη και συμπαράσταση τις πρώτες μερικές φορές, όλα θα παν καλά. Αν δεν υπάρχει τέτοιο άτομο, απλώς αρχίστε με μικρές δόσεις, και προχωρώντας θα δείτε πως οι εμπειρίες επαληθεύονται, παίρνουν τη δική σας προσωπική απόχρωση, και οδηγούν.... αλλού. Μετά από 2-4 τέτοιες εισαγωγικές εμπειρίες, είστε έτοιμοι. Τώρα μπορείτε να πάτε στις οδηγίες για τα άτομα που έχουν πείρα στην Ορθή Χρήση της Κάνναβης.

Και γιατί να ασχολούμαστε με τις Φάσεις της ψυχοδηλωτικής εμπειρίας, με τις υποκειμενικές αυτές αρλούμπες που δεν μπορούν να προσμετρηθούν αντικειμενικά; Γιατί να μην βρεθεί απλώς μια δόση με συγκεκριμένα μιλλιγκράμ και να προχωρήσουμε όπως με όλα τα φάρμακα;

Η απάντηση είναι διότι οι ψυχοδηλωτικές ουσίες δεν είναι "όπως όλα τα φάρμακα". Και δεδομένου ότι οι ψυχική διάσταση της πάθησης είναι καθοριστική για τα άτομα με Σκλήρυνση, το μόνο πλαίσιο και σχήμα θεραπείας που έχει αξία είναι εκείνο που βασίζεται στις υποκειμενικές παραμέτρους της εμπειρίας: εδώ, τα υποκειμενικά βιώματα έχουν πιο μεγάλη αξία και προσφέρουν πολύ πιο σοβαρή θεραπευτική καθοδήγηση από τα μιλλιγκράμ. Οι υποκειμενικές παράμετροι παρέχουν πιο αντικειμενικά κριτήρια για την πορεία της θεραπείας παρά οι "σοβαρές" μετρήσεις των μιλλιγκράμ. Η Ιατρική είναι κράμα επιστήμης και τέχνης: το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο. Το ιδανικό μείγμα της αντικειμενικής και της υποκειμενικής προσέγγισης μετουσιώνει την Ιατρική σε Ιερατική.

"...Μόνο αυτοί που χρησιμοποιούν την Κάνναβη μπορούν να μας διδάξουν πόσο χρήσιμη είναι".

Πέτρος Ευδόκας, petros@cyprus-org.net

Το άρθρο υπέστει επιμέλεια και επικαιροποίηση, τον Μάϊο του 2020.
~~~~~~~~~~~~~~~

Σημειώσεις

[1].

Μια σύντομη γενική περιγραφή της εργασίας μου:

Elements of a Personal Introduction - Petros Evdokas

Healthcare work Orientation; Roots, training, education and experiences
 http://petros-evdokas.cyprus-org.net/Personal-Introduction-Traditional-Medicine.html

Συγκεκριμένα μαθήματα, σπουδές, εκπαίδευση, εμπειρίες και πείρα, σ' αυτή

την ένορκη δήλωση:

Affidavit

http://www.cyprus-org.net/petros-evdokas/Petros_Evdokas_Biographical_Note.htm

Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούμε:

Methods http://www.portland-or.net/healthcare-collective/methods.htm

Η ζωή μου περιέχει πολλές πτυχές και όλες σχεδόν βρίσκονται στο δημόσιο βλέμμα και στο διαδίκτυο.

An Unorthodox Personal Profile
http://petros-evdokas.cyprus-org.net/another-sort-of-introduction.html 

Είμαι πάντα πολύ ανοικτός σε απορίες, ερωτήσεις, αντιρρήσεις, εισηγήσεις!

[2].

Σωματείο Φίλοι της Κάνναβης: για το νομοσχέδιο που θα επιβάλλει "θεραπεία" μέσω Δικαστηρίων

http://cyprus.indymedia.org/node/4990

[3].

Η ποσότητα των περίπου 2.7 mg THC είναι αρκετή για να δράση ως "ελάχιστη δόση διέγερσης" για τους πλείστους ανθρώπους (εισπνεόμενη ή καπνιζόμενη), για να αισθανθεί κάποιος τις ψυχικές επιδράσεις της ουσίας THC. Για τους υπολογισμούς της δόσης θεωρούμε ως αφετηρία μας τον μέσο όρο βάρους 70 κιλά, και τον "συνήθη" σωματότυπο και χαρακτήρα του μέσου ανθρώπου της σύγχρονης κοινωνίας. Η CBD εξουδετερώνει το ψυχοδηλωτικό στοιχείο της Κάνναβης, δηλ. τις επιδράσεις της THC. Η μεγάλη συγκριτικά ποσότητα του CBD στο μείγμα του Σάτιβεξ, εξουδετερώνει αυτή την δράση σε μεγάλο βαθμό, και οι χρήστες δεν την νιώθουν εύκολα.

Η Κάνναβις που υπάρχει στο εμπόριο (παράνομο ή νόμιμο) μπορεί να έχει περιεκτικότητα σε  THC που να κυμαίνεται από 3% ως και 15% ή και 20% (το χασίς περίπου 40% ως 60%, το Κανναβινέλαιο από 50% ως 90%.) Επιπλέον, αυτά τα φυτικά προϊόντα μπορεί να περιέχουν από 0.1% σε CBD, μέχρι και 50%. Για αυτό και οι θεραπευτικές δόσεις φυτικών προϊόντων είναι συγχυσμένο φαινόμενο: πρέπει να προσμετρηθούν επακριβώς είτε σε εργαστήριο, ή - που είναι και η καλύτερη μέθοδος - να κριθούν από έμπειρους χρήστες.

Η φαγώσιμη Κάνναβις συνήθως απαιτεί διπλάσια ή και τετραπλάσια ποσότητα ως "ελάχιστη δόση".

[4].

Sativex Dosing and Titration

http://sativex.co.uk/patients-and-carers/patients-on-sativex/how-do-you-take-sativex/dosing

[5].

Η Ορθή χρήση της Κάνναβης

Μικρό Εγχειρίδιο

http://cyprus.indymedia.org/node/4801

[6].

Ο Χάρτης ~ Οι Τρείς Φάσεις της Ψυχοδηλωτικής Εμπειρίας

Εννοιολογική δομή βασισμένη στη διάλεξη του Πέτρου Ευδόκα στην Γκαλερύ Αργώ τον Φεβρουάριο του 2013, και στις εργασίες των ψυχιάτρων Αθανάσιου Καυκαλίδη και Stanislav Grof, και των ψυχολόγων Timothy Leary και Ram Dass. Ο όρος "bardo" είναι δανεισμένος από την Θιβετιανή Βίβλο των Νεκρών.

* * *